Autistisch welzijn

Autistisch welzijn gaat over de vraag of het 'goed' gaat met personen met autisme. Er zijn verschillende ideeën over wat welzijn inhoudt.

Belang

 
Autistisch welzijn gaat over de vraag of het 'goed' gaat met personen met autisme. Er zijn verschillende ideeën over wat welzijn inhoudt.
 

Autismewoordenboek

1Autistisch welzijn als functioneel zijn
Functioneel zijn gaat over de werking of beperking van diverse functies, zoals fysiek functioneren (in staat zijn om te bewegen), sociaal functioneren (relaties aan kunnen gaan en onderhouden, zich kunnen handhaven binnen een groep), cognitief functioneren (zich kunnen concentreren, flexibel kunnen denken). Functioneel zijn is een problematisch concept, omdat vermogen niet onafhankelijk van de tijd en situatie is. Iemand kan goede en slechte periodes hebben en bepaalde factoren in de omgeving kunnen de werking van functies bevorderen of hinderen.
2Autistisch welzijn als zelfstandig zijn
Zelfstandig zijn is een objectief concept, dat kijkt naar de feitelijke situatie. Zelfstandig zijn is leven zonder bijzondere steun. Op jezelf wonen. Je eigen inkomen verdienen. Je eigen zaken regelen. Net als andere volwassenen. Het is het tegenovergestelde van in een instituut verblijven, bij je ouders wonen, werkloos zijn en een bewindvoerder nodig hebben. Zelfstandig zijn is een problematisch concept, omdat het alleen iets zegt over de mate waarin een autist een belasting vormt voor zijn omgeving en voor de samenleving als kostendrager. Het zegt volgens Peter Vermeulen niets over het subjectief ervaren welzijn. Wat als een autist eigen werk heeft, maar er niets aan vindt en gepest wordt door collega's, en op zichzelf woont, maar zijn appartement is een zootje en hij doet de hele dag videospelletjes?
3Autistisch welzijn als welbevinden
Welbevinden is een subjectief concept, dat kijkt naar de persoonlijke ervaring van de autist. Welbevinden gaat over de ervaring (bevinding) van plezierige vs. onplezierige gedachten (levenslustigheid tegenover suïcidaliteit, trots tegenover schaamte, tevredenheid tegenover ontevredenheid, dankbaarheid tegenover ondankbaarheid) en plezierige vs. onplezierige emoties (genot tegenover pijn, rust tegenover angst, blijdschap tegenover verdriet en boosheid). Onplezierige gedachten en emoties zijn niet perse negatief, maar wel wanneer deze secundair in plaats van primair, overheersend in plaats van gebalanceerd, en structureel in plaats van voorbijgaand zijn.
4Autistisch welzijn als weldoen
Weldoen is een actief concept, dat kijkt naar concreet gedrag. Bij weldoen denken we me meestal aan liefdadigheid, maar strict genomen gaat weldoen over gedrag dat het ervaren van welzijn mogelijk maakt - of dat nu het welzijn van een ander is of het eigen welzijn. Weldoen is een problematisch concept, omdat het gedrag dat voor de één of in de ene context welzijn bevorderd dat niet perse ook voor de ander doet.
5Autistisch welzijn als welverzorgd zijn
Welverzorgd zijn is een meervoudig construct dat kijkt naar de aanwezigheid van factoren die het ervaren van welzijn mogelijk maken, zoals fysieke welbevinden (voldoende beweging, gezond eten en voldoende slaap krijgen, in een gezonde omgeving verblijven), sociaal welbevinden (sociale steun krijgen, opgenomen zijn in een breder verband) en materieel welbevinden (voldoende inkomen hebben, woonruimte hebben). Welzijn als welverzorgd zijn is een normatief concept, omdat het een bepaalde norm impliceert over wat een kwetsbaar persoon hoort te krijgen aan verzorging of steun om ook deel te hebben aan "het goede leven". Het is passief concept, omdat het kijkt naar behoeften of rechten, niet naar gedrag.
6Autistisch welzijn als welverbonden zijn
Welverbonden zijn is een transpersoonlijk concept, dat welzijn niet los ziet van relaties en verantwoordelijkheden. Het is een tegenhanger van welzijn als zelfstandig zijn, omdat het de mens ziet als wederzijds afhankelijk. Welverbonden zijn gaat over de relatie van het individu met de omgeving, zoals innerlijke harmonie (relaties tussen innerlijke ouder, kind en volwassene), interpersoonlijke harmonie (relaties met ouders, kinderen, vrienden, collega's, buren, andere autisten, andere mensen die anders zijn, mensen die je het leven moeilijk maken), ecologische harmonie (relatie met dieren, planten, grondstoffen en het gebruik daarvan), spirituele harmonie (relatie met de godheid, de geestenwereld, het universum).
Van mij mogen er meer trainingen komen die gericht zijn op gelukkig zijn. Maak mensen niet minder autistisch, maar autistisch gelukkig.

Ontwikkeling

  • 1944Asperger

    Volgens de Zwitserse kinderarts Hans Asperger is bij autisten met een normale tot hoge begaafdheid meestal sprake van een "redelijk tot goede mate van sociale intergratie". Bij autisten met een verstandelijke beperking is meer sprake van een "moeilijke, zo niet geheel onmogelijke" integratie. Het subjectief beleefde welzijn kan Asperger, zoals hij zelf zegt, "niet beoordelen". Criteria zijn "beroepsmatig succes", "huwelijk" en "kinderen".
  • 1967Rutter, Greenfeld & Lockyer

    Voor een vervolgstudie naar kinderen met autisme maken Britse onderzoekers een eerste systematische indeling voor de resultaten van behandeling van autisme. Een goede uitkomst is "een normaal tot bijna-normaal" sociaal en maatschappelijk leven, een slechte uitkomst "niet in staat zijn om zelfstandig te leven". Criteria zijn "betaald werk", "score op IQ test/voortgang op school", "sociaal leven/interpersoonlijke relaties" en "woonomstandigheden".
  • 2014Vermeulen

    De Belgische orthopedagoog Peter Vermeulen schrijft over Het bevorderen van 'geluk' bij mensen met autisme als bijdrage aan het boek Good Autism Practice: Autism, Happiness and Wellbeing. Op basis van de principes van positieve psychologie pleit Vermeulen voor een verschuiving van een focus op het bestrijden van negatieve gevoelens naar een focus op het bevorderen van positieve gevoelens bij mensen met autisme.

Samenstelling

 
Autistisch welzijn
autistisch

van autistische personen en hun omgeving

Autistisch welzijn
welzijn

bevrediging van de behoeften van mensen

 
 
Autistisch welzijn
autistisch welzijn

bevrediging van de behoeften van autistische mensen

Betekenis voor autismevriendelijkheid

 
In autismevriendelijk Nederland wordt aandacht besteedt aan het welzijn van mensen met autisme, waarbij welzijn meervoudig geconceptualiseerd wordt en mensen met autisme zelf meebepalen wat welzijn voor hen inhoudt.
 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *