Dwanggedachten en dwanghandelingen

Naast het repeterend en obsessief gedrag dat valt binnen de symptomen van autisme heeft een deel van de mensen met autisme een bijkomende dwangstoornis, waarin handelingen een reactie zijn op dwanggedachten.

Belang

 
Een van de symptomen van autisme is repeterend en obsessief gedrag, waarbij de persoon bepaalde bewegingen herhaaldelijk uitvoert, rigide vasthoudt aan een bepaald patroon of intense interesses heeft waar die veel tijd aan besteedt. Dergelijk gedrag wordt echter niet perse als obsessief-compulsief gedrag gezien. Voor de diagnose dwangstoornis is het nodig dat handelingen worden aangestuurd door dwanggedachten, dat de patiënt het gedrag zelf als ongewenst ervaart en dat de patiënt zich er tegen verzet maar zich erdoor beheerst voelt. Bij een deel van de mensen met autisme is dit echter wel het geval, waardoor er sprake is van een bijkomende dwangstoornis.
 

Waar gaat het over?

 
  • Dwanggedachten: gedachten die niet weggaan en als indringend en ongewenst worden ervaren, omdat ze de patiënt aanzetten tot dwanghandelingen
  • Dwanghandelingen: handelingen waartoe de patiënt zich sterk aangedrongen voelt, waardoor het moeite kost om het niet te doen
  • Obsessief-compulsieve stoornis: psychische stoornis waarin dwanghandelingen worden uitgevoerd in reactie op dwanggedachten en de patiënt er veel tijd aan kwijt is of er op een andere manier door gehinderd wordt in diens functioneren
  • Obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis: gedragspatroon waarin veel activiteiten niet zozeer worden uitgevoerd uit sociale verplichting, behoefte of plezier, maar in reactie op zelf opgelegde regels die rigide moeten worden toegepast
     

    Hoe vaak komt het voor?

    25%

    van de Zweedse volwassenen met autisme kreeg eerder de diagnose Obessief-Compulsieve Persoonlijkheidsstoornis

    8%

    van de Zweedse volwassenen met autisme voldoet aan de criteria voor Obessessief-Compulsieve Persoonlijkheidsstoornis

    21%

    In vergelijking met de algemene bevolking hebben volwassenen met autisme 10 keer zo vaak ooit een Obsessief-Compulsieve Stoornis gehad (21% vs. 2%)

    8%

    van de Amerikaanse volwassenen met autisme heeft een huidige Obsessief-Compulsieve Stoornis

    6%

    In vergelijking met de algemene bevolking hebben volwassenen met OCD zes keer zo vaak een Autisme Spectrum Stoornis (6% vs. 1%)

    2

    Op een schaal die obsessies en compulsies meet scoren volwassenen met OCD gemiddeld 5, volwasssen met autisme 2,5 en neurotypische volwassenen 1

    Ervaringen van autistische volwassenen

    Er zijn bepaalde kleuren waarvan ik denk dat ze "ongeluk" brengen en die moet ik vermijden, even als bepaalde kledingstukken, zoals roze sokken of schrijven met een rode pen. Ik wee dat deze gedachten volkomen irrationeel zijn, maar toch houdt ik me er aan.
    Toen ik jonger was had ik veel las vat dwanggedrag, maar het meeste is weg gegaan nadat ik me er tegen begon te verzetten. Toch heb ik nog steeds wel kleine dingetjes, zoals de overheersende kleur in een kamer een paar keer moeten benoemen of ergens mee doorgaan totdat ik een even nummer heb bereikt. Gelukkig maak ik me niet meer zoveel zorgen wanneer ik deze dingen niet doe, maar toch voel ik me een klein beetje ongemakkelijk als ik het niet doe.
    Ik heb last van morele overgevoeligheid. Ik maak me altijd zorgen over "slechte" dingen doen en mijn belangrijkste dwanghandeling is de dingen die ik gedaan of gezegd heb opbiechten aan mensen die ik vertrouw. Ik heb bij een sollicitatie een keer per ongeluk de pen meegenomen waarmee ik het contract getekend had en maakte me zorgen dat ik gelijk ontslagen zou worden voor stelen. Ik weet dat het onzin is, maar toch heb ik die gedachten.
    Ik heb vaak dwanggedachten om anderen iets aan te doen. Meestal komen de gedachten op uit het niets. Ik maak me er niet echt zorgen over dat ik er naar zou handelen.
    Ik kreeg eerst de diagnose Obessief-Compulsieve Stoornis voordat ik de diagnose Asperger Syndroom kreeg. Ik moet ervoor zorgen dat de scheiding in mijn haar volledig recht is en dat er geen haren over elkaar heen liggen, zodat mijn haar volledig recht is. Dat kost me veel tijd en geeft pijn aan mijn schedel. Soms breekt mijn haar er ook door af. Ik begon ermee toen ik jong was, om mijn handen bezig te houden en niet mijn knokkels te kraken, wat niet mocht van mijn juf. Als ik het niet doe kan ik er niet mee stoppen om er aan te denken. Ik wordt er niet angstig van ofzo. Maar de gedachte dat het zo niet klopt gaat gewoon niet weg.

    Test jezelf online

    Betekenis voor autismevriendelijk Nederland

     
    In autismevriendelijk Nederland gaan behandelaren er niet bij voorbaat vanuit dat volwassenen met autisme geen last hebben van hun dwangmatigheid. Ze helpen hen om duidelijk te maken of en in welke mate hun dwangmatigheid stressvol voor hen is en of zij hiervoor behandeld willen worden.
     

    Links

    Comments are closed.