Vakantie voorpret als je autistisch bent

‘Als je morgen wakker wordt, waar zou je dan willen zijn?’, vroeg iemand mij in januari 2019. ‘Schotland’, antwoordde ik, met in mijn achterhoofd de boeken die ik erover had gelezen. Ik zag een blokhut voor me, weidse landschappen, leegte en ik voelde rust. Rust, iets wat ik mijn leven lang al nastreef en slechts af en toe ervaar. In 2019 was ik bezig met mijn derde opleiding en zoveelste baan; er moest toch iets voor mij zijn dat ik leuk vond en kon volhouden? Helaas miste ik nu juist uitdaging en daarom ik stelde nog een doel voor mezelf: het wandelen van de West Highland Way (WHW), een bekende wandelroute van 152 kilometer door de Schotse Hooglanden.

In april van datzelfde jaar maakte ik mijn voornemen officieel door een vliegticket te boeken. Terecht wees iemand mij erop dat ik moest gaan trainen. In mijn beleving had ik nog alle tijd, ik zou tenslotte pas weggaan in augustus. De website van de ANWB leerde mij dat ik binnen drie maanden kon trainen tot het wandelen van 40 kilometer per dag, dus moest ik direct beginnen!

In totaal wilde ik vier of vijf dagen 40 kilometer lopen per dag met mijn bepakking op mijn rug. In eerste instantie wilde ik bestemmingen op de geijkte WHW-route combineren met bestemmingen die ik uit boeken over Schotland had gehaald. Maar mijn lichaam stak daar een stokje voor.

Tijdens mijn één na laatste training halverwege juli overbelaste ik mijn knie en kon ik amper nog lopen. Een heel doemscenario verscheen voor me. Ik voelde me bij voorbaat al mislukt. Er zijn tenslotte mensen die het wél lukt om 40 kilometer per dag te lopen… Het spookte door mijn hoofd dat ik mijn wandelvakantie uit mijn hoofd moest zetten en dat ik zelfs helemaal niet meer naar Schotland moest gaan. Maar wat moest ik dan voor verklaring afleggen aan de mensen die ik over mijn plannen had verteld?

Mijn knie kon ik in het dagelijks leven gelukkig alweer vrij snel belasten. Wandeltrainingen mocht ik van mezelf even overslaan. Mentaal kwam ik er ook weer bovenop. Ik had mijn dilemma voorgelegd aan verschillende mensen en die zeiden allemaal: ‘Wat maakt het uit als je halverwege beseft dat het niet meer gaat? Beslis ter plekke dat je ergens een dag langer blijft, een stukje per bus doet, of toch een hotel neemt in plaats van te overnachten in een tent, je hebt alle vrijheid om te doen wat jij wilt.’

Het delen van mijn dilemma hielp me flexibeler na te denken over het verloop van mijn komende wandelvakantie. Het deed mij ook besluiten om toch wél de geijkte WHW-route te wandelen in plaats van een zelf-samengestelde route. Dit scheelde het leren omgaan met een kompas en het lezen van een kaart; weer een zorg minder. Alsnog moest ik wel uitzoeken hoeveel kilometer van de WHW-route ik per dag zou willen wandelen en van welke plaats tot welke plaats, maar dit schoof ik weken voor mij uit. Twee weken voor vertrek stippelde ik een route uit van ongeveer 26 km per dag. Man, man, man, wat gaf het een rust om dat te kunnen afvinken. Waarom had ik daar zo lang mee gewacht?!

Nu ik had besloten ongeveer 26 kilometer per dag te lopen, bleek dat ik voor veel meer kilometer had getraind en dat ik mezelf waarschijnlijk niet overbelast zou hebben als ik in eerste instantie al had besloten om de geijkte route te lopen. Nu wist zelfs niet of ik überhaupt nog wel 26 kilometer kon lopen. Tijdens mijn allerlaatste training voor vertrek begon mijn knie namelijk pijn te doen na 15 kilometer wandelen. Ik kwam weer in mijn vicieuze denkcirkel: Moest ik toch maar helemaal afhaken? Of gewoon beginnen en later eventueel afhaken? Dat het goed zou gaan kwam zeer zelden langs als een van de vele gedachten.

Ik had al zoveel geleerd van deze “reis” voordat ik eraan begonnen was. Het bleek dat ik een enorme vooruitschuiver ben, dat ik andere mensen nodig heb om mij uit mijn denkcirkel te helpen komen om zo flexibeler te kunnen denken en dat ik zo sterk vasthoud aan mijn doel dat ik in eerste instantie voorbij ga aan veranderde omstandigheden en de grenzen van mijn lichaam.

Toen mij de vraag werd gesteld: ‘Als je morgen wakker wordt, waar zou je dan willen zijn?’, voelde ik een enorme rust bij het beeld dat ik van Schotland had. Het laatste dat ik in de weken voor vertrek bij Schotland voelde, was rust. Uiteindelijk besloot ik er toch voor te gaan en maakte ik op de valreep nog een aanpassing. Ik kortte de totale afstand die ik zou wandelen in door het begin van de route, door stedelijk gebied, over te slaan. Op die manier zou ik mijn benen sparen voor mijn favoriete gedeelte: de natuur.