Het wuifgedrag van helmgras

Ik ben een jochie van vier. Samen met mijn moeder, mijn zussen en broers ben ik op weg naar het strand. Papa blijft achter. Hij moet zijn preek schrijven, en wij zijn te druk.

Ik weet niet of ik ernaar uitkijk. De zee en de wind, de roepende ouders, spelende kinderen en blaffende honden maken lawaai. En dan die golven die maar op mij af blijven rollen, al die schuimbellen die op het water dansen. En dan de mensen die door mijn blikveld schuiven. Als ik op mijn badhanddoek lig, zijn ze zo reusachtig. Wat is daar leuk aan?

‘Zien jullie al dat de bomen steeds korter worden?’, vraagt mama. ‘Dat heeft te maken met de zilte grond. Bomen groeien dan moeilijker. Daaraan kun je zien dat we er al bijna zijn.’

In de verte doemen de duinen op. We rijden er recht op af. Steeds groter worden ze; angstaanjagend bergachtig. De geur van de zee, vermengd met benzine, diesel en mest kringelt door het openstaande raam mijn neusgaten binnen.

Mama parkeert de auto aan de voet van zo’n hoge duin. Mijn zussen en broers rennen direct omhoog, klaar voor het strand. Ik aarzel, ga op mijn knieën zitten, probeer te kruipen. Mama pakt me onder mijn oksels beet, zet me op haar schouders. Op de top van de duin zet ze me neer. ‘Zo’, zegt ze. ‘Ga nu zelf maar lopen.’

Gelukkig hoeven we niet lang naar een geschikte plek te zoeken. Ik struikel al snel over mijn voeten. ‘Ja’, zegt mama. ‘Dit is een goede plek. Zo tegen een duin aan.’ Ze legt twee badhanddoeken neer, gaat op eentje zitten. Ik ga op de andere liggen. In zo’n druk en onoverzichtelijk decor als dit moet ik niet te veel bewegen; mijn brein krijgt al zoveel te verstouwen.

Mijn jongere broer graaft, een halve meter naast mijn moeder, het zand af, stopt dat in een emmer. Mijn oudere broer en zussen rennen direct blootsvoets naar de zee. Pas op!, wil ik roepen. Je kunt je voeten lelijk bezeren aan de schelpen die je vermorzelt! Hoe ga ik in deze chaos rust vinden? Demonstratief draai ik me op mijn buik.

En dan blijft mijn blik plakken. Het helmgras wuift! Het is een bewegelijk tafereel. De wind waait eromheen, slaat het helmgras tegen de duin aan of laat het terugveren, tot het fier overeind staat. Nu helt het naar links, naar rechts, fier overeind.

De sprieten fluiten fluisterend hun eigen lied, over rechtop blijven staan in het geweld van weer en wind, je verankerd weten in het zand. (Bakens van rust, te midden van de woelige baren.) De zee en de roepende ouders, de spelende kinderen en blaffende honden, de zon die mijn nek verbrandt: ze krimpen tot balletjes die alleen nog in mijn geheugen wonen. Het strand om mij heen verdwijnt. Alleen de wind, het helmgras en ik zijn nog over – en ik, ik kom tot rust. Het helmgras, en hoe dat fluit en hoe dat wuift. Het vestigt mijn aandacht op zich, fascineert me, zuigt me op tot ook ik een balletje word. De wind rolt me naar het helmgras. En daar, geborgen te midden van het fluitende helmgras, baar ik het besef dat ik sterker ben dan de wereld mij wil doen vermoeden. De lokroep van het helmgras geeft me mee dat ik de roepende ouders, spelende kinderen en blaffende honden kan weerstaan, dat ik, te midden van de chaos, de stilte kan verstaan. Dankbaar omhels ik een helmgrasspriet. Ik vouw mezelf uit tot dat jochie van vier op de badhanddoek. De spriet berg ik op in een laatje diep in mijn hersens. Mama tikt me op mijn schouder. We kunnen naar huis.