Autisme in tijden van COVID

De Vlaamse filosofe Patricia de Martelaere schijnt ooit geschreven te hebben dat je huis een plaats is om beu te worden. Dat geldt niet voor mij, mijn comfortzone eindigt juist bij de voordeur. Daarom vond ik de lockdown eigenlijk niet echt een probleem. Ik paste me snel aan – want heej, ik ben het mijn hele leven al gewend om me aan te passen – en de kaders van de lockdown waren heel duidelijk voor me. Structuur geeft me houvast. Ik hanteer vaste tijden voor opstaan en naar bed gaan, vaste tijden om te sporten, vaste tijden om te schrijven, vaste tijden om muziek te maken en ga zo maar door. En dat vind ik heerlijk. Voor mij en vele andere mensen met autisme is #stayathome een opluchting.

Ik vind het verschrikkelijk dat zoveel mensen zo ziek worden of zelfs overlijden. Ook ik maak me zorgen om de zwakkeren in onze samenleving, heb respect voor onze politici en ben trots op onze zorgverleners. Maar ik begrijp er geen jota van dat mensen zich thuis doodvervelen.

Natuurlijk vind ik het jammer dat ik niet naar de dojo kan, niet naar de manege en niet naar mijn koor. Maar ik zie dat als gewoon pech, deze dingen staan on hold net als in de zomervakantie.

Ik schaam me een beetje om het toe te geven, maar ik ben er nooit beter aan toe geweest dan in deze tijden van Corona. En ik ben niet de enige; in de online autismegroepen waar ik in zit, lees ik vergelijkbare verhalen. Toch lijkt er een taboe te rusten op ons geluk. Je wordt geacht te balen dat we in lockdown zitten, je zou constant moeten Skypen met alle mensen die je kent en samen huilen dat je alles en iedereen zo mist. Maar waarom zou ik?

Eindelijk heb ik elke dag een behoorlijke hoeveelheid tijd om me aan mijn speciale interesses te wijden. Binnen de structuren die ik zelf definieer, orden ik mijn verzamelingen, bespeel ik mijn muziekinstrumenten, leer ik nieuwe talen, lees ik over de Middeleeuwen en neuropsychologie, en schrijf ik op mijn blog. Ik volg allerlei MOOC’s, maak een plaat met live gitaarmuziek, leer allerlei talen, schrijf artikelen en blogs, ontwerp een productenlijn… Ik kan hele dagen in mijn onesie doorbrengen, low key kletsen met vrienden, picknicken in de tipi met mijn kat, gekke dansjes doen en gamen en Netflixen zonder buiten te zijn. Ik moet niks, hoef nergens heen en maak me geen zorgen over onverwacht bezoek. Sociale dingen zijn afgezegd. Als ik geen zin heb om op te ruimen, laat ik mijn spelletjes en knutselspullen op de grond in het midden van de kamer liggen. Ik ontbijt met chocoladepudding, versier mijn huis, doe YouTube-fitness en TikTok dansjes. Het Corona-leven is feest voor mij.

Waar ik me mijn hele leven heb moeten aanpassen, kan ik nu eindelijk mezelf zijn. De tijd dat vreemden erop stonden om mijn hand aan te raken of – oh gruwel – me zelfs wilden zoenen voordat ik ze überhaupt kon leren kennen, ligt misschien wel voorgoed achter ons.

Niet langer verdoof ik mezelf door van het een naar het ander te hollen tot ik verdoofd en uitgeput in slaap val. Om het de volgende dag te kunnen herhalen. Nee, nu pas heb ik mijn balans gevonden.

Nu pas merk ik hoeveel het “normale” niet-Coronese leven van me vraagt, of beter gezegd, hoe het me overweldigt. Opeens heb ik niet meer elke avond hoofdpijn door overprikkeling en ingewikkelde sociale interacties. Weken gaan voorbij zonder dat ik huil door onverwachte veranderingen. Dankzij de lockdown zijn allerlei dingen die het leven voor mij ingewikkeld maakten weggevallen.

Deze pandemie lost ook mijn (luxe)probleem op – dat ik meer vrienden heb dan energie. Normaal lukt het me nooit om ze allemaal op regelmatige basis te zien/spreken en daar voel ik me constant schuldig over. Maar nu kan dat ineens wel, want waar ik na een koffiedate met een vriendin overprikkeld raak en de rest van de dag uitgeput ben, kan ik nu makkelijk met drie of zelfs vier mensen chatten, appen of videobellen. Ik heb ruimte, rust en tijd om ze alle aandacht te geven die ze nodig hebben. En ik kan ze helpen met mijn tips om het leuk te hebben in je eentje, om productief te zijn en gelukkig en gezond te blijven. Want onder deze omstandigheden ben ik plotseling degene geworden die dit het beste van alles kan – Die Umwertung aller Werte.

Het verbaast me dat het voor veel mensen zo moeilijk is om binnen te blijven en dat ze soms zelfs onverantwoorde risico’s nemen voor zichzelf en anderen, omdat ze thuis tegen de muren oplopen. Hoe kan het dat hele volksstammen blijkbaar zo verslaafd zijn aan prikkels van buitenaf dat ze ernstige ontwenningsverschijnselen krijgen nu ze tijd alleen moeten doorbrengen? Ik weet niet wat dit zegt over onze samenleving, wel dat het voor mij nu voelt alsof ik in een wereld leef die voor mij is ontworpen, in plaats van voor neurotypische mensen.

De lockdown maakt me de beste versie van mezelf.