Puzzelen
Ik zit ’s avonds na te denken over autisme. De meeste mensen kijken televisie of maken een puzzel. Ik laat herinneringsbeelden in mijn hoofd afspelen en puzzel deze tot een nieuw geheel in elkaar. Ik heb net een half jaar eerder de diagnose Autisme Spectrum Stoornis gekregen.
Dubbel
Aan de ene kant geeft de diagnose ruimte om bepaalde gebeurtenissen opnieuw te plaatsen en geeft het me antwoorden op de voor mij belangrijke waarom vraag: Waarom ben ik anders dan de meeste anderen? Ook ben ik me nu meer bewust van overprikkeling door een andere signaalverwerking in mijn hoofd en de invloed daarvan op mijn gedrag. Maar het blijft dubbel, want het gevoel anders te zijn geeft me ook een gevoel er niet bij te horen en dat leidt tot angst.
Tegenstelling
De combinatie van de woorden Autisme en Stoornis kloppen voor mij niet en roepen weerstand op. Als ik erop reflecteer, ervaar ik geen stoornis door mijn autistische brein, maar ervaar ik een stoornis in het me veilig voelen in contact met anderen. Het label autisme en me veilig voelen is voor mij een vermoeiende en een haast onoverbrugbare tegenstelling, maar diep van binnen weet ik dat die brug bestaat.
Verbonden
Het woord autisme is een samenvoeging van het Griekse woord autos en het achtervoegsel -isme. Autos is het Griekse woord voor “zelf”, zoals in het woord “automobiel” wat zelfbewegend betekent. Op het eerste gezicht lijkt de auto helemaal los te staan van de omgeving – men voelt zich vrij in de auto. Maar als je even doordenkt dan staat een automobiel helemaal niet los van zijn omgeving. De beweging wordt veroorzaakt omdat iemand gas geeft, de auto bestuurt, brandstof tankt en zorg draagt voor een weg waarover je kunt rijden.
Tegenhanger
Ik zoek op het internet naar een tegenhanger voor autist en kom daar niet-autist tegen. Tot mijn stomme verbazing is in het Engels de tegenhanger van autistic – allistic. Er wordt aangeven dat dit minder stigmatiserend is, maar ik vraag me af: ‘Is dat zo?’ en ik voel weerstand: Wie bepaalt dat mensen zonder autisme all of heel zijn?
Stroming
Net zoals een auto-mobiel heeft iemand die voldoet aan het concept aut-isme een voedende omgeving nodig. En dat geldt ook voor iemand die voldoet aan het concept all-isme. Die heeft niet alles, maar heeft net zo goed hulp nodig. Het autistisch en het allistisch zijn, kunnen een bron van voeding zijn. Als het anders zijn resulteert in respect voor het zelf en de ander, leidt dat tot contact en stromen in plaats van een onoverbrugbare tegenstelling en scheuring.
Leven zonder angst
Taal heeft een belangrijk rol in het minder (scheuren) of meer maken(stromen). Waarom zou iemand met allisme iemand met autisme minder willen maken? Of andersom, waarom zou iemand met autisme, iemand met allisme naar beneden willen drukken? Ik denk angst – het gebrek aan vertrouwen dat iedereen uniek is en een bepaalde waarde heeft in het geheel.
Verschillende structuren
Ik probeer meer te weten te komen over het verschil in de hersenen om zo een waarde te kunnen bepalen, maar ik lijk te verzanden in de vele en complexe theorieën die er over autisme bestaan. Ik zie de puzzelstukjes, maar kan ze niet in het geheel plaatsen. Ik hou me vast aan wat ik weet en probeer mezelf voor te stellen wat het verschil kan zijn tussen een autistische fijn- versus een niet autistische grof-mazige structuur in het hersenwegennet.
Verwerkingsmodel
Wat als ik de beweging van signalen (informatie, prikkels en emoties) door de hersenen zie als water en de neuronen als pijpleidingen? Deze pijpleidingen eindigen in een kraan die bediend wordt door een soort klein mannetje die zorgt voor de juiste verwerking en doorgeleiding. En zie, er ontstaat iets waar ik iets van snap: vele korte, dunnen banen met vele mannetjes versus een structuur met meer lange dikke banen met minder mannetjes.
Uitsluiten
Sluit deze twee systemen op elkaar aan en ik heb een beeld voor me wat er gebeurt en de eventuele bron van irritatie en uitsluiten. Hé slome met je uitgebreide langdradige verhalen versus gehaaste persoon met je onbegrijpelijk verhalen. Je verveelt me – je overspoeld me. Ik val droog – je verzuipt me.
Aansluiten
Met begrip voor onszelf en elkaar kunnen we onze verschillen benoemen en in respect samenleven door bewust te worden dat anders zijn mooie kanten heeft. ASS een ander label geven en de laatste S ombuigen naar Sterkte. Ja er zijn lastigheden, maar ook sterktes als iedereen bereid is samen te werken. Sterke tegenpolen hebben veel groeipotentie als er sprake is van een bepaalde balans in de communicatie over en weer. Laat mij bijvoorbeeld een probleem tot in de details analyseren met de waarom vraag, ik laat de persoon met Allistische Spectrum Sterkte de ruimte om aan de slag te gaan om effectief een gesteld doel te bereiken met de hoe vraag.
Eerste reactie: beAUTIful.
Later komt er vast nog meer, of misschien mail ik je even persoonlijk. Maar vandaag een overprikkelende dag gehad. Lezing en workshop in een verbouwde boerderij. Hele tijd in een lange ruimte met een laag betonnen plafond. KAKAFONIE!
Ook mijn NT collega’s hadden er (gelukkig) last van. Klinkt dit weer als zo’n paradox?
Daarnaast voor het eerst een OV fiets gebruikt om op een onbekende locatie te komen. Moet ik weer door een poortje om de OV fietsen te vinden.
Ik hoef vast niet uit te leggen dat ik even moet herstellen. 😮💨
Hallo Daan, Ik lees sommige blogs wat vaker. Net of ik een dag later (of zo) toch weer iets nieuws erbij bedenk. Misschien komt het door de vele details die ik lees, waar ik wel iets over kan opmerken. Ik had je al persoonlijk gemaild, maar deze doe ik nog even algemeen. Ik lees in het hoofdstukje ‘Dubbel’ je belangrijkste waarom vraag: “Waarom ben ik anders dan de meeste andere?”. Die vraag heb ik al vanaf mijn tienerjaren, misschien ook nog een klein beetje anders. Waarom zie ik de wereld door mijn ogen en niet door die van een ander.… Lees verder »