Mijn angst overwinnen met mindfulness

Als mijn brein een teveel aan prikkels niet kan verwerken, schiet mijn lijf in shutdown. Ik kan me niet bewegen en ook mijn denkproces valt uit. Ik voel me angstig als ik een shutdown voel aankomen en dat heeft een versterkend negatief effect. Het voelt als controleverlies, maar ik heb ervaren dat ik daar iets aan kan doen.

Ik moet vaak denken aan de ‘enge’ hangtrap – die me een wijze les gaf in angst. Dat dit leren nog steeds in ontwikkeling is, besef ik me als ik terugdenk aan de trap en nog steeds een lichte angst in mijn lichaam voel.

Deze trap was de snelste weg van mijn oude werkplek naar de koffieautomaat. Er was de mogelijkheid om de lift te nemen, maar het voelde niet goed om regelmatig van deze optie gebruik te maken. Een andere mogelijkheid was omlopen via een andere trap waardoor de afstand zeker vier keer langer werd.

Alle redenen die ik verzon voor het mijden van de enge hangtrap voelden als het vermijden van iets in mezelf. Ik liep weg, vluchtte voor mijn angst en liet het alleen achter. Maar ik liet iets wezenlijks in mezelf in de steek, iets waar ik voor moest zorgen.

Daarom probeerde ik toch mijn stappen op de enge trap te zetten… voorzichtig en behoedzaam. Ik voelde de angst als het verkrampen van mijn spieren en het gevoel om straks geblokkeerd te staan, middenin de narigheid… hangend boven een diepe afgrond. Ik moest er niet aan denken.

Ik ben ook een keer, na een paar stappen naar boven te zetten, omgedraaid en heb laten zien dat ik dat deed om nog een beker koffie te pakken. Daarna liep ik de route die vier keer zo lang was. Wat voelde ik me beschaamd, me zo te laten leiden door mijn angst en de controle niet te hebben om mezelf van binnenuit te leiden.

Een andere keer dat ik moediger en meer uitgerust toch de route van de enge hangtrap nam, ging het niet veel beter. Na een goede start voelde ik de haast om het tweede deel zo snel mogelijk achter me te laten, daarbij haast misstappend bij het nemen van de laatste treden. Ik had niet de rust en controle om mijn voeten goed neer te zetten, door de angst nam ik geen ruimte en tijd voor mezelf.

Nu ik erop reflecteer, weet ik dat ik mijn angst op de trap projecteerde. Ik maakte mezelf wijs dat mijn angst te wijten was aan de constructie van de trap boven een gapend gat. Dat het logisch was om zo’n constructie niet te vertrouwen. Klinkt ook als zeer aannemelijk, toch?

Ik zag de krantenkop al voor me: “Wie neemt nou zo’n trap voor een kopje koffie?”. Het voelde niet goed, het voelde wederom als een vlucht. Een vlucht voor mezelf en het niet onder ogen zien van wat er werkelijk speelt.

Het risicogericht denken nam het van me over – ik had de bewijslast rond. Althans, dat dacht ik, want mijn gevoel zei iets anders. Mijn gevoel deed me anders kijken naar de zaak. Ik leerde van iedere ervaring en het nemen van de trap werd een meditatief moment – op een of ander manier voelde het goed. Het bracht het me dichter bij mezelf, bij mijn angst. Het deed me goed mijn angst te erkennen.

Ik dacht steeds bewuster na bij de handeling van het beklimmen dan wel afdalen van de trap. Ik voelde me gericht de leuning vastpakken, mijn been optillen en mijn voet neerzetten bij elke stap. Ik was geconcentreerd bezig met al mijn zintuigen en had controle.

Het zien van de trap, mijn hand en voet in contact met de leuning en tree. Het horen van de trap – geluiden van de draagkracht van de verbindingen en constructie. Het voelen van de trap – de stevigheid van het gedragen zijn. De vrijheid ervaren van iets doen dat me voorheen aan het kwellen was – steeds meer bij elke keer dat ik de trap aan het beklimmen of afdalen was.

Ik kreeg het vertrouwen dat ik helemaal aanwezig kan zijn en kan voelen wat ik nodig heb. Vertrouwen dat ik de situatie kan beoordelen en in actie kan komen zodra dat nodig is. Ik was niet bang voor de trap, ik was bang voor mezelf: dat ik niet erbij zou zijn, afwezig – en mezelf pijn zou doen. Dat ik in een vlaag van verstandsverbijstering het onvoorstelbare zou doen en over de trapleuning zou stappen, de afgrond in. Deze onvoorstelbaarheid voelde ik werkelijk.

Juist door heel bewust op de enge hangtrap te lopen en helemaal aanwezig te zijn in het nu waar ik mijn angst ervaarde, gebeurde het ondenkbare: mijn angst nam af en mijn vertrouwen in mezelf groeide.

Het lijkt zo eenvoudig, maar dat is het niet. Elke dag leer ik weer bij.