Stereotype: Het is onmogelijk om te zeggen wat er in autisten omgaat

Van mensen met autisme wordt vaak gezegd dat ze niet communiceren. Ze zitten met een onbeweeglijk gezicht tegenover je, waardoor het onmogelijk is om te zeggen wat er in hun omgaat.

Belang

 
Van mensen met autisme wordt vaak gezegd dat ze niet communiceren. Hiermee wordt onder anderen bedoelt dat ze geen of weinig non-verbale reactie geven op het gedrag van anderen. Ze bootsen de ander niet na, vertonen geen gezichtsexpressie en maken geen gebaren, waardoor het moeilijk is om te zeggen wat er in hen omgaat.
 

Ontwikkeling

  • 1943Kanner

    De Oostenrijks-Amerikaanse kinderpsychiater Leo Kanner concludeert dat autistische kinderen emotioneel niet op de persoon van de ander reageren. Kanner ziet een gebrek aan "emotionele reactiviteit" op of "affectief contact" met andere personen als de kern van autisme.
  • 1944Asperger

    De Oostenrijkse kinderarts Hans Asperger beschrijft autistische kinderen als "zelden ontspannen". Hun blik is meestal gespannen of "uitdrukkingsloos."
  • 1957Frankl

    De Oostenrijks-Amerikaanse psychiater Georg Frankl beschrijft het geval van de 6-jarige Johnny, die met zijn moeder op gesprek komt. Wanneer Johnny's moeder tegen hem zegt, "Kom Johnny, we gaan naar boven", geeft hij geen enkele reactie. Frankl vraagt zich af of de jongen soms doof is. Zijn moeder lijkt het echter normaal te vinden en loopt naar de trap toe. Johnny doet hetzelfde en rent naar boven. Uit deze actie blijkt zonder twijfel dat Johnny zijn moeder begrepen heeft. Frankl vraagt zich af hoe het komt dat hij dacht dat Johnny zijn moeder niet gehoord had. Frankl had een gebaar of gezichtsexpressie verwacht, waaruit bleek dat Johny zijn moeder gehoord had en hoe hij de opmerking van zijn moeder opgevat had. Een dergelijke reactie bleef echter uit. Frankl ziet communicatie met anderen als een continuüm en noemt kinderen als Johhny, bij wie non-verbale reacties volledig uitblijven, "compleet autistisch", in onderscheid van kinderen bij wie non-verbale communicatie weliswaar moeilijk of onplezierig is, maar nog wel mogelijk.
  • 1980APA

    De derde versie van het diagnostische handboek DSM beschrijft autisme als een "een pervasief gebrek aan reactiviteit op andere mensen".
  • 1989Yirmiya e.a.

    In een onderzoek naar de expressie van emotie in het gezicht bij autistische, verstandelijk beperkte en neurotypische kinderen vinden Amerikaanse onderzoekers dat autistische kinderen neutraler zijn in hun expressie van emotie. Daarnaast vertonen ze meer 'gemixte expressies', combinaties van gezichtsbewegingen die op meer dan één emotie wijzen. Sommige van deze expressies vormen 'incongruente expressies', die bij geen geen enkele typische emotionele gezichtsuitdrukking passen. Zij concluderen dat anderen hierdoor moeite hebben met interpreteren van de emotionele signalen van autistische kinderen.
  • 1994APA

    DSM-4 noemt als kenmerken van autistische kinderen: "beperkingen in het gebruik van meerdere non-verbale gedragingen, zoals oogcontact, gezichtsexpressie, lichaamshouding en gebaren om de sociale interactie te reguleren".
  • 2006McIntosch

    In een Amerikaanse studie naar nabootsing van de gezichtsuitdrukking op foto's (mimicry) verschillen neurotypische en autistische deelnemers in de geïnstrueerde taak ('doe na wat de persoon op de foto doet') niet in de mate waarin hun navolging congruent is (bijv. lachen wanneer de ander lacht): dit is bij beide groepen hoog (96%). Er is alleen een verschil in automatische nabootsing: autistische deelnemers vertonen significant minder congruente (36% vs. 68%) en niet-significant meer incongruente (50% vs. 29%) reacties dan neurotypische deelnemers. Een studie bij kinderen met autisme vindt dat congruente reacties toenemen naarmate de leeftijd toeneemt en dat er geen relatie bestaat tussen ernst van autisme en mate van congruentie.
  • 2007Magnee

    Amerikaanse onderzoekers vinden een sterkere fysiologische en expressieve reacties op blije en angstige gezichten bij volwassenen met autisme. Zij concluderen dat de emotioneel expressieve reflex in autisme in tact is, in de zin dat de verbinding tussen het emotionele brein en het motorische brein op zich werkt, maar dat de reacties wel atypisch zijn in intensiteit.
  • 2009Oberman

    In een studie naar emotionele navolging bij oudere kinderen met autisme vinden Amerikaanse onderzoekers een vertraging in de spontane navolging. Deze vertraging vindt plaats ondanks het feit dat er geen verschil is in elektromagentische activiteit in de hersenen en in vermogen om de getoonde emoties als zodanig te herkennen. Dit wijst erop dat het probleem zich voordoet in een vertraging in de automatische aansturing van de gezichtsspieren die de reactie moeten produceren.
  • 2012Samson e.a.

    In een onderzoek naar emotieregulatie bij volwassen met Asperger Syndroom vinden Amerikaanse onderzoekers dat volwassenen met autisme, in vergelijking met neurotypische deelnemers, meer gebruik maken van expressieve suppressie en minder van cognitieve herwaardering. Volwassenen met autisme die een hoge mate van expressie suppressie en een lage mate van cognitieve herwaardering vertonen hebben een ernstige mate van depressieve symptomen dan volwassenen met autisme die een lage mate van expressieve suppressie en een hoge mate van cognitieve herwaardering vertonen.
  • 2015Faso

    In een evaluatie van de gezichtuitdrukkingen van volwassenen met autisme beoordelen neurotypische vrouwen de gezichtsuitdrukkingen van autistische mannen als intenser en minder natuurlijk dan die van mannen van de controlegroep. De beoordelaars hun identificatie van de gezichtsuitdrukking van de autistische mannen is echter wel accurater. Wat betreft de vrouwen vinden de beoordelaars de gezichtsuitdrukkingen van autistische vrouwen minder intense (vlakker) dan die van de controlegroep en herkennen ze deze ook minder goed. De onderzoekers concluderen dat er geen sprake is van een vermindering, maar wel van een atypische gezichtsexpressie in autisme, die niet perse de accuraatheid van emotieherkenning beïnvloed, maar toch wel de sociale interactie kan beïnvloeden wanneer een emotie als woede intenser wordt uitgedrukt dan bedoelt.
  • 2015Brewer

    In een studie naar de vraag of hoe goed anderen de gezichtsexpressies van mensen met autisme kunnen interpreten vinden Britse psychologen dat zowel neurotypische mensen als autistische mensen meer moeite hebben met het lezen van de gezichtuitdrukkingen van mensen met autisme, wat er op wijst dat mensen met autisme een individueel verschillende en niet zo zeer een algemene autistische manier van het uitdrukken van emoties hebben.
  • 2016Trevistan e.a.

    In een Canadese studie naar het effect van alexithymische en autistische trekken op de productie van gezichtsuitdrukkingen blijken alexithymische trekken, en niet autistische trekken, de variantie in gezichtsuitdrukking van kinderen met en zonder autisme te voorspellen.
  • 2016Faso

    In een studie naar de eerste indrukken die anderen zich van volwassenen met autisme vormen concludeert de Amerikaanse psycholoog Daniel Faso dat hoogfunctionerende autistische volwassenen als even betrouwbaar en intelligent worden beoordeeld als de controlegroep, maar als meer apart, minder aantrekkelijk, minder aardig en minder dominant. Dit gebeurt zowel op basis van audio-visuele informatie (video) als op basis van statische informatie (foto) of alleen visuele informatie (video zonder geluid), waaruit blijkt dat visuele informatie de belangrijkste factor is in de negatieve eerste indrukken. Op basis van een transcriptie is er namelijk geen verschil, wat er op duidt dat de inhoud van de communicatie niet substantieel verschilt in het effect op eerste indruksvorming. De eerste indrukken die men van autistische volwassenen heeft vertaald zich in een even grote bereidheid om naast hen te zitten, maar in een lagere intentie om met de betreffende persoon te praten of iets samen te doen.
  • 2017Morrison e.a.

    In een Amerikaanse studie vertonen volwassenen met autisme en volwassenen met schizofrenie een verschillend gedragsprofiel waarbij autisten minder sociale interactie (mimicry), maar meer expressiviteit vertonen dan schizofrenen.

Ervaringen van autistische volwassenen

Mij is gezegd dat ik blijf-weg lichaamstaal heb.
Ik ervaar erg intense emoties, maar ik laat ze niet aan anderen zien. Ik wordt erg expressief wanneer ik tegen mezelf praat, op het moment dat ik alleen ben. Maar ik kan mijn emoties niet uiten waar andere mensen bij zijn.
Ik heb altijd al moeite gehad met het uiten van mijn gevoelens, vanwege mijn problemen met gezichtsuitdrukkingen, taalproductie en intonatie. Meestal zwijg ik en vertoon ik geen enkele gezichtsuitdrukking. Ik ben er veel beter in om er over te schrijven.
Ik heb een lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen waarvan me gezegd is dat ik vijandig en waakzaam over kom.
Mensen zeggen vaak tegen me dat ik erg moeilijk te lezen ben en altijd kalm en beheerst over kom. Zelfs wanneer ik me extreem angstig of overstuur voel kom dat blijkbaar niet over op anderen.

De onderzoeksresultaten

Voor

Er zijn inderdaad mensen die "compleet autistisch" zijn
Er zijn inderdaad mensen met autisme bij wie non-verbale reacties volledig uitblijven. Frankl noemt deze groep "compleet autistisch".
De gezichtsuitdrukking van autisten zijn inderdaad atypisch en daardoor moeilijker te interpreteren
Het bestaande onderzoek ondersteunt de conclusie dat de gezichtsuitdrukking van autisten atypisch en daardoor moeilijker te interpreteren. Het is zowel voor autisten als voor niet-autisten vaak moeilijker om in te schatten of een autist bijvoorbeeld boos of humeurig is of gewoon een neutrale stemming heeft.

Tegen

Niet alle mensen met autisme zijn "compleet autistisch"
Al aan het begin van het onderzoek naar autisme spreekt Frankl over het idee van een autistisch spectrum, waarbij sprake is van een continuüm tussen "compleet autistisch" en "normaal". Niet alle mensen met autisme vertonen dus een totaal gebrek aan non-verbale communicatie. Frankl merkt meteen al op dat een totaal gebrek aan non-verbale communicatie zeldzaam is.
Autisten vertonen wel degelijk non-verbale communicatie
Het bestaande onderzoek ondersteunt de conclusie dat mensen met autisme geen non-verbale communicatie vertonen niet. Dat doen ze wel en ook niet perse minder dan niet-autisten.
Een gespannen of uitdrukkingsloos gezicht is ook een sociaal signaal
Asperger beschrijft autistische kinderen als "gespannen" of "uitdrukkingsloos", waarbij het één een uitdrukking van het ander kan zijn: met hun gespannen blik geven zij wel degelijk iets aan, namelijk dat zij zich bedreigd of in elk geval niet veilig en op hun gemak voelen.
Niet autisme, maar alexithymia hangt samen met moeilijk te lezen gezichten
Uit de Canadese studie blijkt dat alexithymische trekken (moeite met het herkennen en beschrijven van de eigen emoties), en niet autistische trekken, samenhangen met een beperkte mate van gezichtsuitdrukking. Het is dus voor een deel de neiging van sommige mensen met autisme om de eigen emoties te onderdrukken, en niet zozeer hun autisme als zodanig, wat verklaart waarom anderen meer moeite hebben met het interpreteren van hun gezichtsuitdrukkingen.
Het is bij alle mensen onmogelijk om te zeggen wat er in hen omgaat
Afgezien van de bovenstaande argumenten is het bij alle mensen onmogelijk om puur op basis van hun gezichtsuitdrukking te zeggen wat er precies in hen omgaat. Zelfs als mensen bijvoorbeeld duidelijk huilen is daarmee nog steeds niet gezegd wat er in hen omgaat: zijn ze blij, opgelucht, verdrietig? Om echt iets te begrijpen van wat er in mensen omgaat hebben we taal en luistervaardigheid nodig.

Conclusie

 
Er zijn inderdaad mensen met autisme die "compleet autistisch" zijn en geen enkele emotionele reactie geven op het gedrag van anderen. Andere mensen met autisme vertonen wel een non-verbale reactie, maar doen dat niet spontaan of op een atypische manier. Bovendien is het ook bij niet-autisten onmogelijk om te zeggen wat er in hen omgaat, tenzij we er naar vragen en naar hen luisteren. Als je dus wilt weten wat er in iemand met autisme omgaat, vraag het hen gewoon en luister actief naar wat ze proberen te zeggen. Sommigen zullen daar dan nog steeds moeite mee hebben, maar dat komt dan waarschijnlijk door moeite met het herkennen en beschrijven van hun eigen emoties, en niet perse door autisme.
 

Comments are closed.