MDMA-ondersteunde psychotherapie
Gecontroleerd gebruik van ecstasy voor behandeling van relatieproblemen, trauma en sociale angst.
Belang
MDMA-ondersteunde psychotherapie is het gecontroleerd gebruik van het middel MethyleneDioxyMethAmphetamine (MDMA) in de behandeling van psychische klachten. MDMA, ook wel “ecstasy” of "XTC" genoemd, wordt ingezet bij relatieproblemen, post-traumatische stress stoornis (PTSS) en sociale angst.
1912
Ontdekking van MDMA
2018
Eerste proef met autistische volwassenen
2020
Verwachte goedkeuring
Autismepaspoort
| Naam behandeling | MDMA-ondersteunde pscyhotherapie |
| Instelling | Multidisciplinary Association for Psychedelic Studies |
| Nationaliteit | Amerika |
Kenmerken
1
Voordat je gebruik kunt maken van MDMA-ondersteunde psychotherapie heb je een verwijzing van een arts nodig. Ook heb je een door een psychiater, psychotherapeut of GZ-psycholoog vastgestelde diagnose nodig. Dit moet gaan om een stoornis waarvoor is aangetoond dat deze effectief met MDMA-ondersteunde psychotherapie behandeld kan worden, zoals PTSS of sociale angst.
2
Je behandelaar gaat met je na of er redenen zijn om geen gebruik van MDMA te maken, zoals hoge bloeddruk, hart- en vaatziektes, epilepsie, diabetes, zwangerschap, psychosegevoeligheid, actief in rouw zijn om een recent verlies of na afloop geen toegang tot nazorg hebben. Wanneer dergelijke bezwaren er niet zijn is het veilig voor je om MDMA te gebruiken.
3
Je behandelaar bespreekt de reden waarom je MDMA-ondersteunde psychotherapie zou willen volgen, wat je verwachtingen zijn en wat je al weet over de gewenste effecten en de bijwerkingen van MDMA. Zo helpt je behandelaar je om realistische verwachten te creëren en met voldoende voorkennis aan de gebruikssessies te beginnen.
4
Je maakt een aantal afspraken met je behandelaar over jullie gedrag tijdens de sessies, zoals het opvolgen van de instructies van je behandelaar of het gebruik maken van aanraking. Dit geeft de veiligheid dat je behandelaar je grenzen bewaakt op het moment dat je deze zelf misschien minder goed in de hand hebt.
5
Aan de hand van je geslacht en je doel voor de sessie dient je behandelaar je een bepaalde dosis MDMA toe. Omdat vrouwen gevoeliger zijn voor het effect van MDMA gebruiken ze meestal wat minder dan mannen. Wanneer het doel is om tijdens de sessie contact te maken met anderen (bijvoorbeeld je partner) is een lagere dosis nodig dan wanneer het doel is om contact te maken met jezelf.
6
Je behandelaar helpt je om een houding van openheid voor ervaringen te bevorderen, bijvoorbeeld door een korte mindfulness medidatie oefening.
7
De sessies worden gehouden in een ruimte waar je je veilig en rustig kan voelen, zoals thuis of in een speciale behandelkamer. Er is een koptelefoon of oortjes met instrumentele muziek beschikbaar. Om uitdroging tegen te gaan krijg je regelmatig water aangeboden.
8
Wanneer de MDMA grotendeels uitgewerkt is, bespreek je je ervaringen na met je behandelaar. Dit kan één tot twee uur duren.
9
Je behandelaar verzekert zich ervan dat je alert bent en normaal kunt functioneren, waarna je weer naar huis kan. Wanneer er zich na afloop problemen voordoen, neem je contact op met je behandelaar.
Waarom MDMA-ondersteunde psychotherapie?
Bevordert benaderen van anderen
MDMA gebruik vermindert de waarneming van sociale signalen die aangeven dat anderen een bedreiging vormen, waardoor mensen sneller geneigd zijn om anderen te benaderen en minder snel geneigd zijn om sociaal contacten te vermijden
Verminderd zelfgerichte aandacht
MDMA gebruik vermindert de neiging van sociaal angstige mensen om zich pijnlijk bewust te zijn van hun aanwezigheid bij anderen
Vermindert negatieve tendentie
Mensen die MDMA hebben gebruikt ervaren hun ergste herinneringen daarna als minder negatief, levendig en emotioneel intens, waardoor ze beter te verdragen zijn en minder vermeden worden
Openheid
MDMA gebruik leidt tot een blijvende toename in het persoonlijkheidskenmerk Openheid, wat zich uit in gevoeligheid voor de eigen emoties en de emoties van anderen en een grotere behoefte aan variëteit
65%
van de gebuikers van MDMA in een klinische setting noemt als voordeel dat ze zich gerustgesteld en veilig voelen doordat het gebruik gecontrolleerd plaatsvindt
0%
van de proefdeelnemers rapporteert blijvende negatieve effecten van MDMA gebruik
70%
van de volwassen autistische MDMA-gebruikers ervaart toegenomen inzicht in zichzelf en in hoe anderen zich voelen
90%
voelt zich prettig in hun eigen lichaam en ervaart meer plezier aan aanraking
87%
vindt het makkelijk dan gebruikelijk om met anderen te praten en voelt zich comfortabeler in de aanwezigheid van anderen
80%
ervaart meer emoties dan gebruikelijk en is beter in staat om emoties te uiten en met anderen te bespreken
20%
ervaart na 2 jaar nogs steeds een positief op effect op inzicht in zichzelf en het vermogen om emoties te bespreken
11%
ervaart na 2 jaar nogs steeds meer plezier aan aangeraakt worden en vindt het na 2 jaar nog steeds makkelijker om affectie te uiten
Ontwikkeling
1912-1914Merck
Duitse chemici stellen voor het eerste MDMA samen en het Duitse bedrijf Merck, Sharp & Dohme (MSD) patenteer MDMA.1978Shulgin & Nichols
Alexander Shulgin en David Nichols publiceren een eerste rapport over de effecten van het gebruik van MDMA door mensen. Zij merken op dat het experimenteren met MDMA beperkt blijft tot persoonlijk gebruik door avontuurlijke professoren of studenten. Deze resultaten blijven echter ongepubliceerd en zijn vaak weinig betrouwbaar door kleine steekproeven. Daarom pleiten zij voor meer officieel wetenschappelijk onderzoek. Dit wordt echter bemoeilijkt doordat de therapeutische waarde van MDMA niet wordt ingezien door instanties die dergelijke onderzoeken moeten goedkeuren.1985DEA
De Amerikaanse Drug Enforcement Agency plaatst MDMA op de lijst van verboden middelen, waardoor het niet meer mogelijk is om onderzoek naar MDMA gefinancierd te krijgen. Op dat moment zijn er al diverse relatietherapeuten en psychotherapeuten die in hun behandeling gebruik maken van MDMA, wat tot dan toe nog legaal was.1998Greer & Tolbert
Amerikaanse psychiater George Greer en onderzoeker Requa Tolbert publiceren een methode voor het uitvoeren van therapeutische sessies met MDMA.2010Mithoefer e.a.
Amerikaanse onderzoekers publiceren de resultaten van de eerste klinische onderzoek naar MDMA-ondersteunde psychotherapie. Twintig patiënten met een post-traumatische stressstoornis die niet reageren op reguliere behandelingen ontvangen twee tot drie sessies MDMA gebruik. Een jaar later voldoet 85% niet langer aan de criteria voor PTSS, in vergelijking met 25% van de controlegroep. Er worden geen negatieve effecten gerapporteerd en uit een follow-up studie blijkt dat de effecten aanhielden tot 6 jaar later, zonder verder gebruik van MDMA.2013Danforth
De Amerikaanse klinisch psycholoog Alicia Danforth publiceert een proefschrift over ervaringen van autistische volwassenen met het persoonlijk gebruik van MDMA. Deelnemers rapporteren blijvend herstel van trauma en sociale angst.2016Danforth e.a.
In het artikel MDMA-assisted therapy: A new treatment model for social anxiety in autistic adults legt Danforth uit hoe MDMA-ondersteunde psychotherapie autistische volwassenen kan helpen.2018Danforth e.a.
Danforth en collega's rapporteren over een eerste proef in het gebruik van MDMA-ondersteunde psychotherapie voor autistische volwassenen met sociale angstklachten. Zij vinden een groot effect wat betreft veranderingen in sociale angst, gemeten voorafgaand aan de behandeling en 6 maanden na de behandeling.
Ervaringen van autisten
Ik heb een paar sessies gehad en zou niet de persoon zijn die ik nu ben als ik het niet gedaan had.
Ik merkte na 25 minuten dat ik steeds mijn arm aan het aanraken was en er niet mee wou stoppen. Een paar minuten later werd het verlangen zo sterk dat ik moest gaan liggen en toen begon ik mijn reis. De 2-3 uur daarna zal ik nooit vergeten. Ik kon geen genoeg krijgen van huidcontact met mezelf. Wat voor mij het beste voelde was om mijn gezicht in mijn elleboog te begraven en het heen en weer te bewegen. Ik voelde me als een kind, knuffelend aan z'n moeders borst. Ik raakte in een staat van extase en dit was het enige wat ik wou doen. Geen enkele afleidende gedachte. Een paar keer kwamen ze bij me kijken hoe het met me ging en het ging steeds prima met me. Mijn moeder was waarschijnlijk ook autistisch en heeft me als kind nooit veel geknuffeld. Ik ben nog in hetzelfde jaar nog een paar keer geweest en elke keer was waardevol. Ik maakte ook vooruitgang. De tweede keer was precies hetzelfde als de eerste keer, maar de derde keer begon ik meer interactie met anderen te zoeken. Het eindresultaat was dat ik veel meer zelfvertrouwen en zelfacceptatie had. Sommige gevoelens werden minder na een paar weken of maanden, maar er waren ook blijvende veranderingen.
Mijn eerste ervaring met MDMA was dat ik los kwam van mijn normale zelf. Voor mijn eerste ervaring leefde ik als het ware op de automatische piloot. Ik had gevoel dat ik wakker werd uit een soort mist. Ik was me niet bewust van mezelf. Ik was me niet bewust van mijn lichaam. Ik was me niet bewust van andere mensen in de wereld. Na enkele momenten van diepe reflectie op mezelf en mijn verleden werd ik me er bewust van wie ik was en dat ik leefde in mijn lichaam, in een wereld gedeeld met andere mensen.
Ik geef de voorkeur aan dingen die moeder natuur te bieden heeft. Ik heb er niet echt behoefte aan om te leren kennen wat ik onmogelijk op een natuurlijke manier kan bereiken.
Na een half uurtje werd ik meer ontspannen en open naar anderen toe. Maar het beste was dat het mij in staat stelde om dieper bij mezelf naar binnen te keren, mezelf beter leerde kennen en accepteren. Het hielp me om mijn verleden te begrijpen en ervaringen uit het verleden op een andere manier te zien. Dit gaf een andere emotionele reactie op mijn herinneringen en dit effect bleef, lang nadat de MDMA uitgewerkt was.
Betekenis voor autismevriendelijk Nederland
In autismevriendelijk Nederland wordt MDMA-ondersteunde psychotherapie toegankelijk gemaakt voor volwassenen met autisme als een manier om ervaringen uit het verleden te verwerken en zich meer verbonden te voelen met zichzelf en andere mensen.
Links
Ben Sessa e.a. (2019), A Review of MDMA-Assisted Psychotherapy
Multidisciplinary Association for Psychedelic Studies, MDMA-Assisted Psychotherapy Study Protocols