Hoe vind ik een goede zorgverlener?

Ik heb autisme of een vermoeden van autisme en ik ben op zoek naar een zorgverlener die kan vaststellen wat er met mij aan de hand is of mij een behandeling aan kan bieden voor mijn probleem. Maar hoe vind ik een goede zorgverlener?

Vraag

Stap 1: de voorbereiding

Ik ga bij mezelf na wat mijn hulpvraag is

Ik stel mijzelf de vraag: wat voor zorg heb ik nodig? Als ik eigenlijk alleen maar wil weten of ik wel of geen autisme heb, dan ben ik op zoek naar een zorgverlener die diagnostiek van autisme bij volwassenen kan leveren. Als ik al weet dat ik autisme heb, maar behandeling zoek voor een nieuw probleem of een probleem dat nog niet (voldoende) verholpen is, dan ben ik op zoek naar behandeling. Het kan zijn dat ik een duidelijke klacht heb of een duidelijk idee over de behandelmethode die ik wil. Ik kan bijvoorbeeld last hebben van traumaklachten en een zorgverlener zoeken die dit kan behandelen bij volwassenen met autisme. Of het kan bijvoorbeeld zijn dat ik de diagnose autisme en een gegeneraliseerde angststoornis heb, en eerder al medicijnen en cognitieve gedragstherapie heb geprobeerd, maar hier niet echt mee geholpen ben, en dat ik nu graag metacognitieve therapie zou willen proberen.

Ik ga voor mezelf na of ik een eenvoudig of complex probleem heb

Bij het zoeken van een zorgverlener is het belangrijk wat voor soort probleem je hebt. De meeste GGZ-instellingen zijn alleen in staat om veel voorkomende, enkelvoudige syndromen te behandelen volgens een protocol. Ik heb bijvoorbeeld traumaklachten en dan bieden ze me EMDR aan. Zodra er sprake is van meer hardnekkige stoornissen of meerdere stoornissen die tegelijk voorkomen (comorbiditeit) wordt het echter lastig, ook in de tweede lijn (gespecialiseerde GGZ). Dan kan ik vaak beter zoeken naar een vrijgevestigde klinisch psycholoog of psychiater of een hooggespecialiseerde instelling. Bij complexe problemen wordt de kans dat een gewone GGZ-instelling mij niet kan helpen in elk geval groter.

Ik zet op een rijtje wat ik belangrijk vindt

Ik zet voor mezelf op een rijtje waar ik op wil letten bij het zoeken van een zorgverlener. Vindt ik het bijvoorbeeld belangrijk dat ik zo snel mogelijk geholpen wordt of wacht ik liever wat langer als ik dan bij een betere zorgverlener terecht kan? Als het alleen om diagnostiek gaat vind ik het misschien niet zo erg om wat verder te moeten reizen, maar als het om behandeling gaat vindt ik waarschijnlijk toch prettiger als de behandelaar dichterbij gevestigd is.

Stap 2: de uitvoering

Ik onderzoek wie vergoed worden door mijn zorgverkeraar

Bij het zoeken van een geschikte zorgverlener gaat het niet alleen om de vraag wie me kan helpen, maar ook om de vraag of mijn zorgverzekeraar de gemaakte kosten vergoed. Steeds vaker hangt het namelijk van mijn zorgverzekering af of ik bij een zorgverlener wel of geen (volledige) vergoeding krijg. Daarom ga ik naar de website van mijn zorgverzekeraar en zoek ik welke zorgverleners een contract hebben met mijn zorgverzekeraar. Dit kan ik vinden onder het kopje 'zoek zorgverlener'. Of ik bel mijn zorgverzekeraar op met de vraag bij welke zorgverlener de kosten vergoed worden.

Ik vraag advies van een zorgverlener bij wie ik al onder behandeling bent

Ik vraag bijvoorbeeld aan mijn huisarts of aan mijn huidige behandelaar of die een zorgverlener kan aanraden. Daarbij geef ik duidelijk aan welke zaken voor mij belangrijk zijn. Ik verwacht hier niet teveel van, want lang niet alle behandelaren kennen het volledige aanbod in hun sector of regio. Meestal komen ze met opties die ik zelf ook al wel gevonden had. Maar je weet maar nooit...

Ik onderzoek de doelgroep en het aanbod van de zorgverlener

Ik ben op zoek naar een zorgverlener die diagnostiek of behandeling van autisme bij volwassenen kan leveren. Het is belangrijk om na te gaan of ze dat ook daadwerkelijk kunnen leveren. Er zijn in Nederland verschillende GGZ-instellingen of afdelingen van ziekenhuizen die 'gespecialiseerd zijn in autisme'. Dit betekent echter niet altijd dat ze ook gespecialiseerd zijn in autisme bij volwassenen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat hun aanbod vooral voor kinderen of jongeren is en dat ze geen of beperkt aanbod hebben voor volwassenen. Ook betekent 'gespecialiseerd' zijn niet perse dat er sprake is van gespecialiseerd behandelaanbod. Vaak is dit aanbod heel beperkt, en kan er naast diagnostiek en psycho-educatie alleen cognitieve gedragstherapie en EMDR worden aangeboden. Bij persoonlijkheidsproblematiek, eetstoornissen, psychose of verslaving kunnen ze me vaak alsnog niet helpen.

Ik ga na hoe lang de wachttijd is

De meeste zorgverleners hebben een wachttijd. Er zijn twee soorten wachttijden: de wachttijd tot de intake en de wachttijd tot behandeling. Soms zijn die bijna even lang, maar soms kan het zijn dat je na het eerste gesprek alsnog weer weken moet wachten voordat je een behandelaar toegewezen krijgt. Zorgverleners horen hun wachttijden op hun website te plaatsen of in elk geval via de telefoon of binnen een paar dagen via de mail antwoord te geven op vragen over wachttijden. Vrijgevestigde behandelaren hanteren soms geen wachttijd, wat betekent dat ik er wel of niet terecht kan. Als ik er niet direct terecht kan dan moet ik het later maar weer proberen of naar een andere zorgverlener zoeken.

Ik ga na wat anderen van de zorgverlener vinden

Als ik een mogelijke zorgverlener gevonden heb ga ik na hoe andere patiënten deze zorgverlener beoordelen. Ik ga naar zorgkaartnederland.nl en voer de naam van de zorgverlener. Hier kan ik zien hoe de zorgverlener beoordeeld wordt door andere patiënten. Daarnaast type ik ook in mijn zoekmachine de naam van de zorgverlener plus het woord "reviews" in. Zo kom ik misschien nog op andere websites waar andere patiënten hun waardering van of ervaring met de zorgverlener geven. Of ik vraag mensen in mijn omgeving naar hun ervaringen met de zorgverlener.

Ik neem contact op met de zorgverlener om te checken of mijn info klopt

Het is belangrijk om te checken of de informatie die ik verzameld heb over de zorgverlener wel klopt. Soms is er bijvoorbeeld wel een contract met de zorgverzekeraar, maar is het budget dat de zorgverlener per jaar mag besteden al bereikt en kan ik alsnog geen hulp krijgen. Naarmate je dichter bij de maand december komt speelt dit probleem vaker een rol. In andere gevallen is er wel een contract met de zorgverzekeraar, maar alleen voor behandeling en niet voor diagnostiek of alleen voor diagnostiek en niet voor behandeling. Ook klopt de informatie over wachttijden niet altijd en zijn de wachttijden in de praktijk nog langer dan op de website staat. Of er staat op de website dat EMDR geboden kan worden, maar er is maar 1 persoon die dat kan en die is net met zwangerschapsverlof. Daarom bel ik de zorgverlener op of stuur ik een e-mail om na te vragen hoe het precies ziet met de vergoeding, de wachttijden en het aanbod voor mijn specifieke hulpvraag.

Stap 3: de opvolging

Ik zorg voor een correcte verwijsbrief

Net zoals ik bij een sollicitatiegesprek een brief stuur, zo is de verwijsbrief van mijn huisarts de brief waar het bij de intake om gaat. Daarom is het belangrijk dat de informatie die daarin staat klopt. Tegenwoordig kunnen huisartsen de verwijzing ook vaak elektronisch doen. Het is niet altijd handig om dat te doen. Ik krijg dan wel een mail waarin staat dat de huisarts mij verwezen heeft, maar ik kan dan niet controleren of wat er in de brief staat klopt. Naast deze brief kan ik ook andere documenten sturen, zoals eerdere intakeverslagen of brieven van behandelaren aan je huisarts. In de meeste gevallen zal de behandelaar echter geen tijd hebben om deze documenten te lezen.

Ik bereid me voor op het intakegesprek

Net zoals ik me voorbereid op een sollicitatiegesprek zo bereid ik mij ook voor op de intake. Het helpt om van te voren te bedenken wat ik zelf graag kwijt wil over mijn klachten, mijn eigen ideeën over de aard of oorzaak ervan, mijn hulpvraag en mijn verwachtingen.

Ik sta open voor advies en houd de regie bij mezelf

Na de intake vindt het teruggave- of adviesgesprek plaats. In dit gesprek geeft de behandelaar aan of die denkt mij te kunnen behandelen, en zo ja, wat voor behandeling die dan kan bieden. In dit gesprek is het belangrijk dat ik open sta voor de adviezen van de behandelaar en tegelijkertijd bewaak dat het advies aansluit bij mijn wensen en behoeften. Het kan handig zijn om iemand mee te nemen die me daarbij kan helpen.

Conclusie

Ik zoek een zorgverlener die diagnostiek en/of behandeling voor mij als volwassene met autisme kan bieden. Ik ga eerst na wat voor zorg ik zelf denk nodig te hebben en wat ik daarbij belangrijk vind. Daarna onderzoek ik vergoeding, aanbod, wachttijden en waarderingen en neem ik contact op om informatie hierover te checken. Tenslotte kom ik goed voorbereid op het intakegesprek en hou ik ook bij het adviesgesprek de regie bij mezelf of bij mijn naaste.