Het wonderlijke voorval met de hond in de nacht

Belang

 
Het wonderlijke voorval van de hond in de nacht was de eerste roman van de Britse schrijver Mark Haddon. De hoofdpersoon Christopher is autistisch. De originele versie van het boek staat bij veel middelbare scholieren op de boekenlijst voor het vak Engels. Daarmee heeft het een belangrijke rol in het vormen van het beeld dat jongeren van autisme hebben.
 

Inhoud

The Curious Incident of the Dog in the Night-Time vertelt het verhaal van Christopher John Francis Boone, een 15-jarige jongen die met zijn vader woont in Swindon, Engeland. Op een dag wordt de hond van de buren vermoord. Christopher gaat er op uit om de moord op te lossen. Hij doet dat in de stijl van zijn favoriete detective, Sherlock Holmes.
  • Autisme en justitie
  • Sensorische gevoeligheid
  • Dierenliefde
  • Speciaal onderwijs
  • Logisch denken
  • Letterlijk begrijpen

Beoordeling door lezers

Auteur

Mark Haddon (1962) is een Britse schrijver van romans, jeugdboeken en scenario's. Hij is ook beeldend kunstenaar en illustrator. Haddon studeerde Engels en heeft een tijdje in een instelling gewerkt voor jongeren met gedragsproblemen. In 2003 heeft hij de Whitbread Book of the Year Award gewonnen voor zijn roman The Curious Incident of the Dog in the Night-time (Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht). A spot of bother (Een akkefietje) uit 2006 is zijn tweede roman.
 

Achtergrond

Hoe ziet Mark Haddon autisme?

De karaktertrekken die Haddon aan Christopher heeft meegegeven heeft hij ontleend aan zijn familie en andere mensen die hij kent, "geen van wie gelabeld zouden worden als iemand met een beperking." Je kunt volgens Haddon dus wel de kenmerken hebben, maar niet het label.

Haddon stelt de diagnose (het label) gelijk aan de beperking. Het lijkt er daarmee op dat het beperkend effect voor hem veroorzaakt wordt door het etiket zelf, niet zo zeer door de conditie die mensen hebben.

"Etiketten zijn alleen handig voor praktische zaken, maar voor intermenselijk contact zijn ze nutteloos. Het geweldige aan de instelling waar ik werkte was dat niemand een etiket kreeg; je wist niet of een kind alleen maar verlegen was, een spraakprobleem had, of iets anders. Je zei gewoon, 'Hoi, hoe heet je en hoe gaat het met je, vertel eens wat over jezelf.' Ze waren geen label, maar een mens."

Haddon maakt dus onderscheid tussen "autistischheid", als gekenmerkt worden door bepaalde karaktertrekken die je anders maken, en "autisme", als een etiket dat stigmatiserend werkt.

Wat weet Mark Haddon over autisme?
Volgens hemzelf "heel weinig". Op zijn blog geeft hij aan dat hij als onderzoek voor zijn boek maar een paar artikelen over autisme gelezen heeft, zoals het artikel An Antropologist on Mars van Oliver Sacks.

Dit is duidelijk terug te vinden in het boek. Christopher beschrijft zichzelf als iemand met een goed geheugen. "Het is als een film. Ik kan op Terugspoelen, Vooruitspoelen en Pauze drukken" Op dezelfde manier schrijft Oliver Sacks over Temple Grandin, een autistische professor in de dierenkunde. Zij zegt dat haar brein werkt als een "video-recorder".

Verder heeft Haddon na de universiteit een tijdje in een instelling gewerkt met jongeren met gedragsproblemen en is hij van nature geïnteresseerd in wat er in het hoofd van andere mensen omgaat. In zijn tweede roman is de hoofdpersoon dan ook hypochondrisch (iemand die steeds denkt dat hij een ernstige ziekte heeft).

Haddon weet dus best wat van autisme, maar is er niet zo blij mee dat hij sinds het verschijnen van zijn boek veel gevraagd wordt als spreker over autisme. Daar bedankt hij graag voor. Hij richt zich liever op het schrijven van boeken.

Is Christopher geschreven als autistische personage?

Chrisopher is geschreven als een jongen met karaktertrekken die sterk doen denken aan autisme, ook al omschrijft Christopher zichzelf alleen in algemene termen als iemand met "gedragsproblemen".

Waarom denken lezers dat Christopher autistisch is?

Bij eerdere uitgaven van het boek werd op de omslag het woord "Asperger" gebruikt. In latere uitgaven is dit verwijderd, maar staat nog steeds een aantal kenmerken van Christopher vermeld die sterk op autisme wijzen.

  • Kent alle landen van de wereld en hun hoofdstad uit het hoofd
  • Kent elk priemgetal tot 7,057
  • Herinnert zich alles wat hij ziet en kan het in detail herinneren
  • Kan goed omgaan met dieren, maar heeft weinig begrip van menselijke emoties
  • Kan er niet tegen als hij aangeraakt wordt
  • Denkt super logisch
  • Leeft op patronen en regels
  • Begrijpt alles letterlijk
  • Lijkt Haddon op Chrisopher?

    Sommige lezers vinden dat het boek zo goed beschrijft hoe Christopher denkt en leeft dat het lijkt alsof Mark Haddon zelf autistisch is.

    Haddon houdt ook erg van wiskunde. Hij noemt zichzelf een "hard-line atheist" en ook Christopher is iemand die meent dat alles wetenschappelijk verklaart kan worden en dat mensen die in het bovennatuurlijke geloven stompzinnig zijn. Verder benadrukt Haddon dat we allemaal ergens wel op Christopher lijken.

    "Hoe verschillend mensen ook zijn, in wezen hebben we allemaal dezelfde behoeften, verlangens, angsten en ambities. Ook iemand als Christopher is van binnenuit iemand die op je lijkt. Als je dat beseft kun je meer begrip en empathie voor een ander opbrengen."

    Klopt het dat autisten geen beeldspraak begrijpen?
    Er zijn inderdaad autisten die moeite hebben met het begrijpen van beeldspraak, maar dat komt omdat ze moeite hebben met taal in het algemeen. Andere autisten, die geen moeite hebben met taal in het algemeen, hebben ook geen moeite met beeldspraak. Aangezien Chrisopher naar het bijzonder onderwijs gaat is het niet onwaarschijnlijk dat hij naast gedragsproblemen ook taalproblemen heeft.

    Betekenis voor autismevriendelijk Nederland

     
    In een autismevriendelijk Nederland leren neurotypische (niet-autistiche) mensen begrijpen waarom autisten doen wat ze doen. Zo blijkt dat autistisch gedrag eigenlijk heel logisch is en dat gedrag dat neurotypische mensen "normaal" vinden juist heel onlogisch kan zijn.
     

    Geef een reactie

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *