Healthy Autism
Belang
Healthy Autism is een concept dat is afgeleid van Healthy Ageing. Zoals Healthy Ageing staat voor gezond ouder worden, richt Healthy Autism de aandacht op de vraag wat autisten en hun omgeving kunnen doen om te voorkomen dat autisten gezondheidsklachten ontwikkelen en te bevorderen dat ze zich 'gezond' voelen, ondanks hun afwijking.
Autismewoordenboek
1Healthy Autism als benadering
Healthy Autisme als benadering is: (1) Positief. Het kijkt niet zozeer naar stoornissen en defecten bij autisten, maar vooral naar gedrag en hulpmiddelen die de positieve coping, maatschappelijke participatie en kwaliteit van leven van autisten kunnen vergroten. (2) Preventief. Het gaat niet zozeer om zorgverlening, maar vooral om het voorkomen van gezondheidsklachten. (3) Integraal. Gericht op geestelijke, lichamelijke en sociale gezondheid; op wonen, werken en ontspannen; op het minimaliseren van de persoonlijke, sociale en maatschappelijke lasten. (4) Multidisciplinair. Het benaderd autisme vanuit de psychologie, bewegingswetenschap, voedingswetenschap, ICT, maatschappelijk werk, bedrijfskunde, etc. (5) Acceptatiegericht. Datgene wat niet veranderd kan worden (onplezierige ervaringen, primaire emoties, beperkingen) nemen zoals het is, zonder te proberen het te negeren, onderdrukken, veranderen of overwinnen. (6) Waardengebaseerd. Bewustwording van datgene wat echt belangrijk is in het leven van de autistische persoon en toewijding aan keuzes en acties gericht op het realiseren van die waarden door te veranderen wat wel veranderd kan worden.
2Healthy Autism als programma
Universiteiten, onderwijsaanbieders, zorgaanbieders en overheden kunnen Healthy Autism als strategisch speerpunt kiezen en daarvoor een programma Healthy Autism ontwikkelen. Componenten kunnen bestaan uit onderdelen zoals (1) healthy autism @ work, (2) healthy autism & movement, (3) healthy autism & food, (4) technology for autistic people.
3Healthy Autism als handel
Bedrijven kunnen handel zien in Healthy Autism. Duurzame samenwerking tussen onderzoekers, bedrijven en zorginstellingen kunnen nieuwe kennis, producten en diensten opleveren die interessant kunnen zijn voor (sociale) bedrijven.
4Healthy Autism als fenotype
Gegeven de complexiteit van autisme is er geen eenvoudige indicator voor hoe gezond een autistisch persoon leeft. Daarom is een verzameling van indicatoren nodig die de verschillende aspecten van Healthy Autism omvatten: het Healthy Autism Phenotype (HAP). HAP bestaat uit indicatoren en praktijken uit verschillende gebieden. Het kan worden onderverdeeld in een mannelijk en vrouwelijk subtype, kinderlijk, adolescent, volwassen en ouder subtype, hoog- en laagfunctionerend subtype.
5Healthy autism als paradigma
Healthy Autism behelst, net als neurodiversiteit, een verschuiving van een ziektegebaseerd wetenschap naar een nieuw paradigma. Healthy Autism is echter geen verschuiving naar een identiteitsgebaseerde en gelijkwaardigheidgeoriënteerde wetenschap, zoals neurodiversiteit, maar een verschuiving naar een gezondheidgebaseerde en preventiegeoriënteerde wetenschap. Healthy Autism stelt "healthy" niet gelijk met "normaal", zoals in het paradigma waartegen het neurodiversiteitspradigma zich afzet, maar met "helpend" en "geluk- en welzijngeorienteerd". Neurodiversiteit is een sociaal wetenschappelijk paradigma, gericht op autisten als te onderscheiden groep binnen een bredere groep. Healthy autism daarentegen is een multidisciplinair paradigma, gericht op autistische individuen binnen een bepaalde sociaal-economische en sociaal-culturele context.
Autismeplein.nl is een digitaal plein voor nieuwe producten en methoden op het gebied van autisme. Het biedt een platform voor innovatieve ideeen die ondersteunend zijn voor mensen met autisme of voor hun behandelaars of begeleiders.
Synoniemen
- Mental Health in Autistics
- Living Well with Autism
- Adaptive Autistic Coping
- Autistic Self-care
- Positive Psychology
- Positive Autism
Tegenovergestelden
- Pathalogical Autism
- Autistic Suffering
- Taking Care of Autists
- Maladaptive Autistic Coping
- Unhealthy Living with Autism
- Negative Psychology
In andere talen
- Gezond Autisme
- Gesunden Autismus
- Autismo Saludable
Ontwikkeling
1977Engels
In het artikel The Need for a New Medical Model introduceert de Amerikaanse psychiater George Engel het biopsychosociale model. Volgens dit model is gezondheid in autisme niet alleen een kwestie van biochemie (medicatie) en neurofysiologie, maar ook van het gedrag van de autistische persoon zelf en van de relatie tussen de autistische persoon en zijn of haar omgeving.1979Atonovsky
In het boek Health, Stress, and Coping introduceert de Israëlisch-Amerikaanse medisch socioloog Aaron Atonovsky het concept van een "dis-ease/ease continuum". In plaats van een categorisch model, waarin ziekte en gezondheid twee aparte categorieën zijn, met duidelijke grenzen, stelt hij een continuüm model voor, dat ziekte en gezondheid beschrijft als een geleidelijke overgang van het een naar het ander, zonder duidelijke grenzen. Ook pleit hij voor meer aandacht voor factoren die welzijn ("wellness") bevorderen in plaats van alleen voor het behandelen van ziekte ("illness").1983Hazzard
In het artikel Preventive Gerontology: Strategies for Healthy Aging introduceert de Amerikaanse ouderenarts Willem Hazzard het concept en de benadering "healthy ageing". "Hoewel ouder worden als zodanig niet voorkomen kan worden, kunnen veel bijkomende klachten voorkomen worden door vroegtijdige interventie. Deze overtuiging is de basis van preventieve gerontologie."
Samenstelling
Het concept Healthy Autism is samengesteld uit de concepten "healthy living" en "autism". Het is afgeleid van andere gezondheidsconcepten, zoals Healthy Ageing, wat gericht is op gezond opgroeien en ouder worden.
In het concept Healthy Autism staat "health" niet zozeer voor de afwezigheid van ziekte als voor de aanwezigheid van factoren die participatie en welbevinden mogelijk maken.
De term "autisme" staat hier voor "de autistische populatie, het geheel van de mensen die autisch zijn binnen de bevolking".
Healthy Autism staat voor een gezondheidsgerichte benadering van autisme, een leefstijl, benadering, onderzoek, product of dienst gericht op het identificeren en bevorderen van factoren die persoonlijk welbevinden en volledige deelname aan de samenleving van autistische personen mogelijk maakt.
healthy
aanwezigheid van factoren die participatie en welbevinden mogelijk maken
autism
met betrekking tot het autistische deel van de bevolking
healthy autism
identificeren en bevorderen van factoren die participatie en welzijn van de autistische populatie mogelijk maken
Kritiek
1Autistic Wellbeing zou een betere term zijn
De term "healthy autism" heeft door de verwijzing naar "gezondheid" en "autisme(diagnose)" nog steeds een verband met "ziekte" of "stoornis". Daarom zou "Autistic Wellbeing" een nog betere term zijn. Dit verwijst immers naar "autistisch zijn en wel-zijn".
Betekenis voor autismevriendelijk Nederland
In autismevriendelijk Nederland wordt niet alleen aandacht besteed aan de verzorging en behandeling van mensen met een autismespectrumstoornis, maar ook aan de factoren die zelfzorg en gezondheid in autistische mensen mogelijk maken. En dit gebeurd niet alleen vanuit strategische overwegingen over stijgende zorgkosten, maar ook vanuit de normatieve overtuiging dat autisten recht hebben op volledige deelname aan de samenleving.