Autistische kracht

Het is inmiddels een cliché dat autisme naast zwakke ook sterke kanten heeft. De vraag is echter, wat maakt een eigenschap een 'sterkte'?

Belang

 
Het is inmiddels haast een cliché geworden om te zeggen dat autisme, naast zwakke kanten, ook sterke kanten met zich meebrengt. De vraag is echter, wat maakt een eigenschap tot een 'sterkte'?
 

Autismewoordenboek

1De waarde van autisten voor zichzelf
De meest minimale opvatting van autistische kracht is 'autisten in hun waarde laten'. Autistische kenmerken als "heeft eigen logica" of "heeft eigen gevoel voor humor" zeggen zoiets als, "het is apart, als normaal persoon heb je er niets aan of kun je er niks mee, maar blijkbaar hebben ze er zelf wel wat aan, dus fijn voor hen."
2De positieve karaktereigenschappen van autisten
Een daadwerkelijke positieve opvatting van autistische kracht betreft autistische kracht als de verzameling positieve karaktereigenschappen van autisten. Dit betreft wat in de morele filosofie 'deugden' genoemd worden, zoals "eerlijkheid, "beleefdheid", "loyaliteit", "authenticiteit", "moed" en "zelfstandigheid".
3De competitief waardevolle kwaliteiten van autisten
De maximale opvatting van autistische kracht betreft autistische kracht als de verzameling competitief waardevolle kenmerken van autisten. Dit betreffen de 'competenties' die autisten competitief voordeel geven op de arbeidsmarkt, relatiemarkt of andere markten (door potentiële werkgevers, klanten, partners, etc.). Expliciet kunnen deze competenties teruggevonden worden in vacatureteksten, beoordelingen, datingprofielen en liefdesverhalen. Vaak zal er echter maar een beperkt verband bestaan tussen deze formeel omschreven kenmerken en de kenmerken waar daadwerkelijk op geselecteerd wordt. De daadwerkelijk gehanteerde criteria zullen meer evolutionair bepaald zijn, zoals de heuristieken Lengte = Kracht, Schoonheid = Goed en Intelligentie = Welvarend.
Autistische deelnemers presteren beter op een abstracte ruimtelijke testen dan niet-autistische deelnemers, wat suggereert dat ruimtelijk abstract redeneren een absolute autistische sterkte is.
Autisme heeft ook een mooie en sterke kant, die vele mogelijkheden biedt. En zeker ook een kwalitatieve kant, die succesvol benut kan worden.

Ontwikkeling

  • 350 BCAristotles

    In het boek Nicomachean Ethics definieert de Griekse filosoof Aristoteles 'deugd' als het middelpunt tussen een tekort en een overschot aan een bepaalde eigenschap. Het is op het juiste moment, met het juiste doel en op de juiste manier handelen. Het is uitmuntend zijn in het mens-zijn. Daarmee gaat het dus over het leven van een leven dat waardevol is om te leven. Lafheid bevordert misschien het overleven, maar het leven van een lafaard is geen waardevol leven.
  • 1859Darwin

    In het boek On the Origin of Species by Means of Natural Selection introduceert de Britse bioloog Charles Darwin de wetenschappelijke theorie dat soorten zich aan hun omgeving aanpassen door een natuurlijk proces waarin eigenschappen die het overleven in die omgeving bevorderen steeds meer voorkomen, doordat leden van de soort die deze eigenschappen hebben langer overleven en zich vaker voortplanten dan leden die deze eigenschappen niet hebben. Daarmee kan een "sterkte" of "waardevolle eigenschap" worden gedefinieerd als een eigenschap die de kans op op overleving en voortplanting vergroot.
  • 1954Maslow

    In het boek Motivation and Personality introduceert de Amerikaanse klinisch psycholoog Abraham Maslow het concept positieve psychologie. "De psychologie is als wetenschap veel succesvoller geweest aan de negatieve dan aan de positieve kant." Het heeft ons veel onthuld over de tekortkomingen, ziektes en ondeugden van de mens, maar weinig over zijn potenties, deugden en aspiraties. "Het is alsof de psychologie zich vrijwillige beperkt heeft tot slechts de helft van haar rechtmatige jurisdictie," waarmee Maslow de negatieve kant bedoelt.
  • 1960Humphrey

    De Amerikaanse managementconsultant Albert Humphrey ontwikkelt de SWOT-analyse als een model voor het analyseren van de Strengths, Weaknness, Opportunities en Threats van een bedrijf. Het model is nog steeds het meest gebruikte hulpmiddel bij het vormen van een (marketing)strategie.
  • 1997Rapp

    Op basis van het werk van zijn team aan de Universiteit van Kansas publiceert de Amerikaanse maatschappelijk werker Charles Rapp het boek The Strengths Model: Case Management with People Suffering from Severe and Persistent Mental Illness. Hierin introduceert hij de zogenaamde "krachtbenadering" van geestelijke gezondheidszorg, die zich onder anderen richt op het beoordelen van de sterke kanten (strengths) van de persoon.
  • 2010Krekel

    De Nederlandse autismecoach Sandra Krekel publiceert de poster We focussen liever op de waardevolle kwaliteiten bij autisme.
  • 2013Grandin

    In het boek The Autistic Brain stelt de Amerikaanse autist Temple Grandin dat "het identificeren van hun krachten (strengths)" in plaats van "zich alleen te richten op hun tekortkomingen (deficits)" voor veel autisten hun leven kan veranderen.
  • 2013Stevenson & Gernsbacher

    In het artikel Abstract Spatial Reasoning as an Autistic Strength stellen de Amerikaanse psychologen Jennifer Stevenson en Morton Ann Gernsbacher dat autistische deelnemers significant beter presteren op abstract ruimtelijke vaardigheidstesten dan niet-autistische deelnemers, wat erop wijst dat abstract redeneren een "autistische sterkte" is.

Samenstelling

De term 'autistische kracht' is samengesteld uit 'autistisch' en 'kracht'.

Autistisch verwijst hierbij naar hetgeen autisten betreft.

'Kracht' verwijst in de minimale opvatting naar de waarde van autisten voor zichzelf en in de maximale opvatting naar de competitieve waarde van autisten op door vraag en aanbod gereguleerde markten, waarbij het uiteindelijk gaat om een 'evolutionair voordeel' in de zin van eigenschappen die de kans vergroten op overleving en voortplanting van jezelf, je nageslacht of je soort.

Autistische kracht is dus het geheel van eigenschappen die de marktwaarde - en daarmee de overlevings- en voortplantingskans - van autisten ten opzichte van niet-autisten vergroot.

Autistische kracht
autistische

betreffende mensen met autisme

Autistische kracht
kracht

geheel van eigenschappen die de overlevings- en voortplantingskans van een soort vergroot

 
Autistische kracht
autistische kracht

eigenschappen die de overlevings- en voortplantingskans van autisten vergroot

 

Kritiek

1Een 'positieve eigenschap' is nog geen 'kracht'
Een veel gemaakte fout bij de toepassing van de SWOT-analyse is dat 'sterktes' niet relatief worden geformuleerd. Er kan echter pas sprake zijn van een sterke wanneer concurrenten er ook zwakker in zijn. Wanneer concurrenten er even goed in zijn is het slechts een positieve eigenschap. Bovendien moet het ook om een belangrijke of voor de huidige mark waardevolle eigenschap gaan wil iets een sterkte zijn. In een context van tijdelijke contracten heeft 'loyaliteit' weinig waarde. Positieve kenmerken van autisten zijn dus pas een sterkte op het moment dat ze overeenkomen met criteria waarop werknemers en partners worden geselecteerd en autisten er significant beter op scoren dan niet-autisten.
2Een 'kracht' hebben is nog niet 'gewonnen' hebben
Ook wanneer er sprake is van een punt van relatieve sterkte ten opzichte van concurrenten is daarmee de strijd nog niet gewonnen. Selectie geschiedt immers op basis van een totaaloordeel, niet op basis van één kenmerk. In dat totaaloordeel spelen relatieve zwaktes een belangrijke rol. Het is positief als een autistische man meer "intelligentie" of leukere "humor" heeft dan een niet-autist, maar als vervolgens blijkt dat hij maar moeilijk in staat is om spontaan contact te maken daalt zijn marktwaarde snel. Daar komt bij dat, in de woorden van Woody Allen, 80 procent van succes bestaat in het op komen dagen. Op komen dagen is echter problematisch voor autisten die geplaagd worden door angsten, negatieve gedachten, vermoeidheid, overgevoeligheid en een klein netwerk. Zodoende winnen anderen, ook simpelweg omdat zij wel geattendeerd werden en aanwezig waren, en de autisten niet.
3Een 'kracht' is niet perse een 'positieve eigenschap'
In het dagelijks spreken worden 'positieve kant' en 'sterke kant' door elkaar gebruikt, maar strikt genomen is de tegenstelling positief-negatief meer een morele (zoals bij Maslow), terwijl de tegenstelling sterk-zwak meer een biologische is (zoals bij Darwin). In morele termen is 'sterk' echter niet perse 'positief'. Niet alles wat het overleven en de voortplanting bevorderd is ook moreel. Een van de 'positieve kanten' van autisten bestaat juist in de neiging om 'deugdzaam' in plaats van 'strategisch' te handelen, wat meestal niet bevorderlijk is voor het overleven op de werkvloer.
4De competitieve waarde van autisten is vaak gebaseerd in algemeen gewaardeerde kenmerken
Binnen de categorie van 'competitief voordeel' kan onderscheid worden gemaakt tussen algemeen gewaardeerde kenmerken en specifiek autistische kenmerken. Wanneer een vrouw bijvoorbeeld aangeeft dat ze zich aangetrokken voelde tot haar autistische man omdat hij betrouwbaar was en goed verdiende, dan zijn dat eigenschappen die vrouwen (en mannen) in het algemeen waarderen in hun partner en niet specifiek kenmerkend zijn voor autisten. In veel gevallen zal de keuze voor een autistisch persoon bepaald worden door marktwaarden als schoonheid in vrouwen, lengte in mannen en intelligentie in beide. Dergelijke kenmerken zijn over het algemeen competitief voordelig, zowel in de arbeids- als in de relatiemarkt. Dit wil zeggen dat het vaak nuttiger is om naar algemeen gewaardeerde kenmerken te kijken dan naar specifieke positieve autistische kenmerken. Bekende autistische auteurs zijn bijvoorbeeld ook vaak intelligente en aantrekkelijke vrouwen, wat waarschijnlijk geen toeval is.
5Autistische sterktes vormen slechts een voetnoot
Het bespreken van de sterke kanten van autisten is, hoewel bijna standaard, toch vaak nog steeds iets wat als laatste onderwerp aan bod komt. Het wordt niet behandeld als integraal onderdeel van een totaalmodel, waarin sterke en zwakke kanten evenredig naast elkaar worden gezet, maar als 'een doekje voor het bloeden'.
6Autistische sterktes betreffen dezelfde eigenschappen als autistische zwaktes
In een thematische analyse van verhalen van autistische volwassenen vinden Amerikaanse onderzoekers dat de kenmerken die samenhangen met autisme zowel een zwakte als een sterke kunnen zijn, afhankelijk van de context. Zij concluderen dat het onderscheid tussen sterke en zwakken kanten van mensen met autisme een vals onderscheid is, omdat kenmerken niet in het ene hokje of het andere hokje geplaatst kunnen worden. Het heeft dus geen zin om een lijst met sterke kanten van mensen met autisme op te stellen, omdat dit niets anders inhoud dan het positief formuleren van de symptomen of kenmerken van autisme.

Betekenis voor autismevriendelijkheid

 
In autismevriendelijk Nederland wordt bij het bespreken en beoordelen van de sterktes van volwassenen met autisme niet alleen gekeken naar de positieve karaktereigenschappen van autisten (eerlijkheid, loyaliteit), maar ook naar de eigenschappen van individuele autisten die in algemene zin op relevante markten als waardevol worden beschouwd (intelligentie, humor), als ook naar specifieke eigenschappen, die bij autisten relatief sterker zijn dan bij niet-autisten (abstract redeneren). Bovendien wordt gekeken hoe deze krachten concreet omgezet kunnen worden in winst voor de autist en de samenleving.
 

Comments are closed.