Bruno Bettelheim

"Een van de punten waarop ik het eens ben met Rimland is dat het geen zin heeft om de ouders van autistisch kinderen zich schuldig te doen voelen over het veroorzaken van de stoornis. Ten eerste, we kunnen er niet zeker van zijn dat hun hun omgang met hun baby was, in zichzelf, voldoende oorzaak. Ten tweede, zelfs al zou het op een dag blijken dat de ouders' bijdrage inderdaad cruciaal is, dan nog deden zij wat ze deden omdat ze niet anders konden. Ze lijden meer dan genoeg in het hebben van een autistisch kind. Hen schuldig maken zal alleen maar toevoegen aan hun ellende en niemand helpen."

"De huidige poging om autistische kinderen te behandelen met toegepaste gedragsanalyse, waarbij geconditioneerde reacties worden gecreëerd door middel van bestraffing en beloning, kan de verdedigingsmechanismen van het kind tijdelijk afbreken en het kind tot enige actie te bewegen, maar deze acties zijn niet zijn eigen acties. Het zijn de acties die de behandelaar wenst. Het zijn geconditioneerde reacties, wat betekent dat autistische kinderen gereduceerd worden tot het niveau van Pavloviaanse honden. Het trainen van niet-sprekende kinderen leidt weliswaar tot spraak, maar alleen in de vorm van verbale imitatie. Zo doet het niets anders dan het vervangen van het ene symptoom van psychose (mutisme) door het anderen (echolalia). Geconditioneerde respons regimes doen niets anders dan autistische kinderen in meer plooibare robots veranderen."

Hoewel we op dit moment te weinig gegevens hebben om met zekerheid iets te zeggen over het ontstaan van autisme, gelooft Bettelheim niet dat autisme een organische oorzaak heeft, in de zin van "een aangeboren defect in het kind", bestaand in een specifieke "neurologische disfunctie", die leidt tot een aangeboren onvermogen om te reageren op de sociale omgeving. Zijn reden daarvoor is dat er geen overtuigend bewijs is dat er reeds bij de geboorte iets mis is in het centrale zenuwstelsel (de hersenen) van autistische kinderen, terwijl er wel aanwijzingen zijn dat veel autistische kinderen zich tot hun tweede jaar typisch ontwikkelen en pas daarna autistisch worden.

"Waar autisme wordt gezien als een aangeboren beperking is het resultaat een pessimistische houding met betrekking tot behandeling. Zo meent Rimland dat er geen enkele vorm van psychiatrische behandeling bekend is die het beloop van autisme veranderd heeft. Geen van de auteurs van een neurologische of organische theorie van autisme biedt perspectief op significante verbetering in behandelmethoden. Onder hen die, aan de andere kant, de oorzaken van autisme ten minste deels herleiden tot sociale omgevingsinvloeden, is het perspectief meer optimistisch.

Hoewel Bettelheim "de hypothese dat autisme veroorzaakt wordt door een oorspronkelijk organisch defect" afwijst, meent hij wel "dat we de mogelijkheid van een prenatale afwijking in de ontwikkeling niet uit kunnen sluiten als bijdragende factor." Ook meent hij dat autisme, wanneer het te lang aanhoudt, onomkeerbare neurologische effecten kan hebben.

"Autistische kinderen zijn overgevoelig voor verschillende of alle stimuli en vanwege hun lage drempel voor stimulering vermijden ze sommige omdat die te pijnlijk zijn. Pasgeborenen zijn biologisch alleen voorbereid op, wat in het normale verloop van de ontwikkeling, gemiddelde omstandigheden zijn. Vanwege hun natuurlijk aanleg zijn deze normale omstandigheden echter suboptimaal voor autistische kinderen, die meer stimulering krijgen dan ze aan kunnen of minder dan ze nodig hebben."

Bettelheim meent dat er meer autistische meisjes zijn dan vaak gedacht. "Volgens gepubliceerde rapporten is de sekse ratio onder autistische jongens en meisjes ongeveer 4 : 1. In ons onderzoek was het echter iets minder dan 2 : 1."

"Een aspect in het onderzoek naar autisme wat ik grotendeels afwezig vond in de literatuur over autisme is hetgeen we kunnen leren over de stoornis door het kinds eigen inzet. Ik geloof dat de koninklijke weg naar het begrijpen van autisme ligt in de patiënt zijn eigen ontdekking van de verborgen betekenis van zijn gedrag en wat het veroorzaakt. We moeten aandacht besteden aan wat het autistische kind ons zelf kan vertellen over de vraag waarom het zich zo anders ontwikkeld heeft. Autisme moet niet uitgelegd worden op een manier die het autistische kinds eigen ontdekking over waarom het zich terugtrekt negeert."

Autistische kinderen hebben volgens Bettelheim een stabiele, warm, begripvol en steeds beschikbaar persoon nodig. Het gaat niet om een specifieke procedure, maar om een houding. "Onze taak is het creëren van een wereld die volledig anders is dan de wereld waar het autistische kind zich in wanhoop uit terug trok. Het kind moet niet ervaren dat "iedereen wil dat ik naar buiten kom en zijn wereld binnen ga". Autistische kinderen komen alleen tot leven wanneer we de condities creëren die hen ertoe aanzetten om vanuit zichzelf in actie te komen."

"Wat betreft de oorzaak van de extreme situatie in de vroege kindertijd, kan gezegd worden dat de pathalogie van de moeder vaak ernstig is, en in veel gevallen biedt haar gedrag richting het kind een fascinerend voorbeeld van abnormale relaties. Maar dit bewijst niet dat de moeder het autistische proces veroorzaakt, noch dat de precieze aard van haar pathalogie die van haar kind kan verklaren. Gelukkig beginnen psychoanalytici zich publiekelijk af te wenden van het beeld van de afwijzende moeder. De vraag wat eerst kwam, het kip of het ei (het gebrek van het kind of het gebrek van de moeder) is zinloos. De vraag is welke genetische factoren en welke omgevingsfactoren, in hun interactie met elkaar, autisme veroorzaken."