Autistische ruimte
Autismewoordenboek
1Autistic Space als een geïsoleerde omgeving
Autistic space' is een gesloten, stille en lege ruimte, zonder aanraking, zonder geluid, geur of smaak, een veilige en geïsoleerde ruimte waarmee de gebruiker van die ruimte zich beschermt tegen mogelijke indringing van buiten. Het is een ruimte en tijd waarin de autist zich afsluit van de omgeving, waar verdedigingsmechanismen de autist steeds weer naartoe brengen om zichzelf te reguleren of herstellen. Wanneer de autistische ruimte een ruimte in de externe werkelijkheid betreft wordt het ook wel een 'safe space' voor autisten genoemd, een ruimte waar autisten zichzelf geen of minder schade toe kunnen brengen of zich kunnen terugtrekken als ze sensorisch overspoeld zijn.
2Autistic Space als een autismevriendelijke omgeving
Autistic Space is een omgeving waarin autisten op een prettige en veilige manier kunnen functioneren (leren, werken, wonen, spelen, ontspannen, socialiseren, reizen, sporten, etc.). Een autismevriendelijke omgeving is het tegenovergestelde van een autisme onvriendelijke omgeving, die onplezierig en soms schadelijk voor autisten is, en waar het functioneren van autisten ondermijnd wordt. Een autismevriendelijke omgeving is niet perse een stille of donkere ruimte. Er kan best geluid of licht zijn, zolang de bron of de hoeveelheid daarvan maar beheerst wordt door de autist zelf of op andere manier aansluit bij diens behoeften.
3Autistic Space als een door autisten gevormde omgeving
Autistic Space is een ruimte waar autisten gebruik van maken zonder dat neurotypische mensen eenzijdig de toegang tot de ruimte beheersen en de ruimte vormgeven. Autistic Space is het tegenovergestelde van Neurotypical Space, een gedeelde ruimte waarin autisten de minderheid vormen en waarin neurotypische mensen de ruimte domineren. Het is ook niet hetzelfde als een Plaats voor Autisten, ruimtes waarin autisten welliswaar in de meerderheid zijn (workshop, therapiegroep, conferentie), maar waar neurotypische mensen nog steeds de leiding hebben. Plaatsen voor Autisten worden voor autisten gecreëerd, niet door autisten.
De "autistische" ruimte van de Walkman-luisteraar, tijdelijk teruggetrokken in een schuilplaats.
Autistische ruimtes zijn bedoelt om autisten met elkaar in contact te brengen en met elkaar deel te laten nemen aan activiteiten, zonder hindering door de dingen die neurotypische ruimtes zo autisme-onvriendelijk kunnen maken.
Synoniemen
- autistic friendly space
- neuro-shared space
- neuro-inclusive space
Tegenovergestelden
- neurotypical space
- place for autists
- safe space for autists
- autist-unfriendly space
- neuro-separate space
- neuro-exclusive space
In andere talen
- autistische ruimte
- espacio autista
- autistischen raum
Ontwikkeling
1992ANI
Donna Williams, Kathy Grant en Jim Sinclair richten het Autism Network International op. Leden ontmoeten elkaar online en offline, bij iemand thuis of bij conferenties.1995Eerste stand
Sinclair en een aantal andere ANI-leden houden een stand op een conferentie voor ouders van autistische kinderen. De locatie is een 'sensorische nachtmerrie' voor hen en ze klagen over neerbuigend gedrag van de neurotypische organisatoren. Het jaar erop beginnen ze hun eigen conferentie.2005Sinclair
Tijdens Autscape, een Engelse conferentie vooren door autisten, houdt Sinclair een presentatie waarin hij de concepten Neurotypical Space, Place for Autists and Autistic Space introduceert. In 2010 bewerkt hij het tot een online artikel.2013Bertilsdotter Rosqvist, Brownlow & O’Dell
Publicatie van een artikel over 'de sociale geografie van autisme', waarin de auteurs de termen 'neuro-shared space' en 'neuro-separate space' introduceren.
Samenstelling
Het concept 'Autistic Space' is een afleiding van bestaande 'friendly space' concepten, zoals 'child friendly spaces', 'pet friendly spaces' en 'eco friendly spaces'. Daarnaast is het een samenstelling van 'autistic' en 'shared space'.
Onder 'autistic' verstaat Sinclair in eerste instantie 'voor en door autisten', maar in tweede instantie 'voor en door neurodiverse mensen', inclusief 'cousins' (mensen met een aan autisme verwante conditie) en neurotypische mensen.
Shared space is een concept waarbij de ruimte wordt gedeeld door gebruikers met verschillende behoeften. Het staat voor een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het inrichten en gebruiken van de ruimte. Dat vraagt om een gezamenlijk proces waarin problemen worden geïnventariseerd, doelen worden gesteld en oplossingen worden bepaald.
Autistic space is een ruimte die gedeeld wordt door neurodiverse mensen met verschillende behoeften waar geprobeerd wordt rekening mee te houden.
autistic
voor en door autisten, fijn voor autisten
shared space
ruimte die gedeeld en ingericht wordt door meerdere gebruikers met verschillende behoeften
autistic space
een ruimte die gezamenlijk vormgegeven en tegelijktijdig gebruikt wordt voor en door neurodiverse mensen, primair autisten
Kritiek
1Het concept sluit niet aan bij het conventionele gebruik van de term
In de wetenschappelijke literatuur buiten autismestudies wordt de term 'autistic space' vrijwel exclusief gebruikt in de zin van een eenzame en stille ruimte waarin de gebruiker zich sociaal terugtrekt en afgezonderd van anderen verblijft (separated space). Dit is het tegenovergestelde van de betekenis van Sinclair van Austic Space als sociale ruimte.
2De term denkt de lading niet
De term 'autistic space' dekt de lading van het concept niet. Het verwijst niet naar (1) het aspect dat de ruimte gedeeld wordt door diverse mensen, met verschillende behoeften (shared space) en (2) het aspect dat de ruimte niet alleen gedeeld wordt door autisten, maar ook door andere neuro-atypische mensen en door neurotypische mensen (neuro-shared space).